Po bezzałogowe statki powietrzne, czyli drony coraz chętniej sięgają dla poprawy efektywności i skrócenia czasu realizacji zadań, a także dla komfortu i bezpieczeństwa pracy pracownicy Oddziałów Terenowych Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa.
Wykonywanie zdjęć, pomiarów, wideofilmowanie z powietrza to tylko niektóre z wielu możliwości oferowanych przez bezzałogowe statki powietrzne. Intensywny rozwój technologiczny pozwala na wykorzystanie tych urządzeń do wielu celów, bardzo ważnych z punktu widzenia bezpieczeństwa publicznego czy administrowania.
Praktycznie nieograniczony dostęp, do dronów otworzył zupełnie nowe możliwości. Drony od początku były wykorzystywane do obserwacji i utrwalania obiektów z wysokości. W ostatnim czasie wykorzystywanie dronów stało się najtańszym, najbardziej efektywnym i najprostszym sposobem obserwowania powierzchni ziemi i tego co się na niej znajduje.
Obecnie administracja publiczna wykorzystuje BSP do realizacji szeregu zadań takich jak np.: monitorowania terenu, w tym na potrzeby zapewnienia porządku publicznego, aktualizacji map, badania jakości powietrza, wykrywanie nielegalnych składowisk odpadów, obserwacja koryt rzecznych czy innych miejsc do których dostęp jest ograniczony, utrudniony lub niebezpieczny.
Departament Innowacji KOWR analizuje możliwości wykorzystania BSP w rolnictwie w tym także na rzecz administracji rolnej. W ramach tych działań KOWR pod koniec 2021 roku podpisał list intencyjny z Polską Agencją Żeglugi Powietrznej (PANSA) oraz Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). Wskazywano na trzy obszary wspólnych działań: praktyczne wdrażanie rozwiązań wykorzystania nowoczesnych technologii lotniczych w rolnictwie, współpracę na rzecz wykorzystania potencjału BSP przy optymalizacji realizacji zdefiniowanych potrzeb rolnictwa i rynku rolnego oraz trzeci to poszukiwanie nowych obszarów współpracy w zakresie wsparcia służb publicznych przy realizacji celów i potrzeb rolnictwa i rynku rolnego.
W KOWR w 2022 roku w dziewięciu Oddziałach Terenowych wykorzystywano 11 dronów w 10 zadaniach. Stosowano je do:
- oględzin nieruchomości oraz kontroli nabywców nieruchomości;
- lustracji stanu zagospodarowania nieruchomości przy przejęciu do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa w związku z wykonaniem prawa pierwokupu lub nabycia;
- lustracji nieruchomości ZWRSP w celu określenia ich faktycznego przeznaczenia i stanu zagospodarowania, w tym oględziny nieruchomości zadrzewionych i podmokłych, z trudnym dostępem lub brakiem dojazdu;
- kontroli nieruchomości w związku z nielegalnym składowaniem odpadów na nieruchomościach ZWRSP;
- oględzin nieruchomości zabudowanych w związku z katastrofami budowlanymi w częściach niedostępnych dla pracownika z uwagi na stan techniczny obiektów zagrażający zdrowiu i życiu oraz oględziny miejsc potencjalnie niebezpiecznych – skażeń terenu, składowisk odpadów, itp.;
- oceny wniosku w sprawie obniżenia wartości dzierżawy na skutek strat w uprawach (gradobicia, wymoknięcia, etc.);
- pomiaru powierzchni działek ewidencyjnych i użytków;
- fotografowania nieruchomości wystawionych na sprzedaż lub do dzierżawy i umieszczenie tych zdjęć w ogłoszeniach i na stronie internetowej.
- oceny: stanu zasiewów, ich kultury agrotechnicznej, stanu budynków, stanu obejść gospodarczych, stanu parku maszynowego;
- opracowania modelu 3D nieruchomości zabudowanej/niezabudowanej.
Do KOWR zgłosił się Wojewódzki Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Warszawie, który zaproponował wspólne użycie BSP do:
- ustalenie warunków izolacji przestrzennej;
- lokalizowanie i identyfikowanie problematycznych obszarów upraw – oszacowanie czystości gatunkowej, zachwaszczenia, ocena zdrowotności plantacji;
- oszacowywanie wielkości plonów oraz liczby sadzonek;
- określanie wskaźników wegetacji roślin;
- określanie stopnia zniszczeń dokonanych przez zjawiska pogodowe (wyschnięcie, wymarznięcie, wymoknięcie);
- określanie stopnia zagrożenia i zniszczeń dokonanych przez zwierzynę łowną;
- określanie stopnia zagrożenia przenawożenia plantacji;
- pobieranie prób w ramach nadzoru nad występowaniem agrofaga kwarantannowego – Ralstonia solanacearum.
Dzięki zebranej dokumentacji i w efekcie analizy przeprowadzonej na jej podstawie, KOWR w 2023 r. zdecydował o przeprowadzeniu projektu pilotażowego „Standaryzacja wykorzystania Bezzałogowych Statków Powietrznych”. W jego ramach realizowane są dwa zadania. Pierwszy to zidentyfikowanie i wskazanie zadań, przy których powinno korzystać się z BSP oraz ocena jak wykorzystanie dronów poprawia efektywność i komfort pracy. Drugie to przygotowanie standardów wykorzystania BSP w KOWR. W efekcie powstaną wytyczne dotyczące użytkowania BSP.
Zadania realizowane w pilotażu powinny potwierdzić wykorzystanie dronów w pracach KOWR oraz osiągnięcie takich korzyści, jak:
- umożliwienie dotarcia do miejsc, do których fizyczny dostęp jest utrudniony lub niemożliwy z uwagi np. na przeszkody terenowe;
- skrócenie czasu i poprawa komfortu pracy w terenie;
- pozytywny wpływ na bezpieczeństwo osób dokonujących oględzin nieruchomości, na których znajdują się czynniki niebezpieczne, stanowiące potencjalne zagrożenie zdrowia i życia pracowników;
- zwiększenie efektywności realizacji działań i dokładniejsze oszacowanie:
- stanu technicznego nieruchomości, do których dostęp jest utrudniony lub niebezpieczny,
- wielkości plonów oraz liczby sadzonek,
- stopnia zniszczeń dokonanych przez zjawiska pogodowe (wyschnięcie, wymarznięcie, wymoknięcie),
- stopnia zagrożenia i zniszczeń dokonanych przez dzikie zwierzęta.
Jednym z planowanych efektów pilotażu będą wytyczne do przygotowania procedur wykorzystania BSP w OT KOWR w tym opracowanie standardów użytkowania bezzałogowych statków powietrznych:
- parametrów BSP i wyposażenia, które są niezbędne przy realizacji zadań OT KOWR;
- zakresu minimalnego wykorzystywania;
- wskazania kto i na jakich warunkach może je użytkować;
- zidentyfikowania i wskazania przepisów na podstawie, których można je użytkować;
- zoptymalizowanie wydatkowania środków na zakup i utrzymanie sprzętu.
Głównym działaniem pilotażu jest prowadzenie testów. Testy są realizowane od września 2023 roku i zakończą się w grudniu 2024 roku. Założono, że testy będą realizowane poprzez porównanie dwóch metod – metody tradycyjnej oraz z zastosowaniem BSP. Pierwsze wyniki testów wskazują na:
- skrócenie czas pracy w terenie;
- bardzo dobrą jakość i rozdzielczość pozyskanej dokumentacji fotograficznej ze znacznej wysokości, z użyciem BSP, która pozwala na identyfikację gatunków roślin;
- poprawę komfortu pracy w temperaturze otoczenia 28 st. C;
- możliwość pozyskania dokumentacji fotograficznej bez konieczności wejścia na nieruchomości podmiotów trzecich.
