Gleba jest to żywy system biologiczny tworzący z roślinami ekosystem rolniczy. Jej biologizacja to metody prowadzące do zwiększenia żyzności gleby, zwiększania aktywności biologicznej, a w rezultacie uzyskanie wyższych, dobrej jakości plonów.
Interesujące podejście do zasad biologizacji gleby przedstawiła spółka Top Farms, która stosuje zasady dobrych praktyk pod hasłem „Kodeks 5C”. Kodeks opisuje pięć obszarów, których angielskie nazwy angielskie rozpoczynają się od litery C: wapń (Calcium), węgiel (Carbon), poplony (Cover-crops), uprawa (Cultivation) i kultura (Culture).
Regulacja odczynu – wapnowanie
Wapnowanie poprawia strukturę gleby, zwiększa przyswajalność i dostępność dla roślin składników pokarmowych, makro- i mikroelementów. Odpowiednie pH warunkuje prawidłowy rozwój roślin i aktywność mikroflory glebowej, budującej próchnicę glebową.
Zwiększenie zawartości materii organicznej
Materia organiczna jest źródłem składników pokarmowych dla roślin. Zapewnia ona gromadzenie wody glebowej oraz odpowiednią (gruzełkową) strukturę gleby. Zwiększenie ilości materii organicznej to podstawowy zabieg poprawiający żyzność gleby.
Uprawa poplonów
Poplony stanowią źródło składników pokarmowych dla mikroorganizmów glebowych, warunkujące ich rozwój, namnażanie i aktywność biologiczną. Rośliny bobowate dzięki symbiozie z bakteriami mają możliwość wiązać azot atmosferyczny, z którego później korzystają rośliny. Przyczyniają się do tworzenia i ochrony struktury gleby. Zapewniają także ochronę gleb przed erozją wodną i wietrzną. Uprawa poplonów korzystnie wpływa na żyzność gleby.
Właściwa uprawa gleby
Autorzy Kodeksu 5C proponują zasadę minimum uprawy. Głębokie spulchnianie powinno zastąpić orkę, sprzyja to procesom humifikacji i zwiększaniu ilości próchnicy glebowej.
Kultura rolna
Troska o środowisko naturalne, ochrona bioróżnorodności, szczególna dbałość o pszczoły i inne zapylacze. Właściwy, urozmaicony płodozmian z udziałem roślin zwiększających ilość materii organicznej. Ochrona wód i środowiska przyrodniczego. To właśnie te elementy kultury rolnej powinny być podstawowe w procesie biologizacji.
Metoda biologizacji i poprawy żyzności gleb prowadzona jest w firmie Top Farms na kilkunastu tysiącach hektarów. Pomaga ona w uzyskaniu wysokich plonów dobrej jakości. Jest to dobry przykład stosowania idei rolnictwa zrównoważonego w praktyce.
Krzysztof Domagała
