Pryszczarek porzeczkowiec pędowy to muchówka, samica jest wielkości 2,3 mm, przypominająca komara, samiec osiąga 1,7 mm. Larwy tego szkodnika żerują w jednorocznych i dwuletnich pędach porzeczki.
W czerwcu, lipcu i sierpniu można znaleźć je pod korą, szczególnie w miejscach uszkodzeń. Kora pędów przebarwia się, zapada, tkanki wokół uszkodzonych miejsc czernieją i zamierają. Pędy są osłabione, więdną i zasychają, łatwo się wyłamują. Wzrost jest osłabiony, zmniejsza się liczba pędów owocujących, a plon maleje proporcjonalnie do liczby uszkodzonych pędów, utrudniony jest również mechaniczny zbiór owoców. Najwięcej uszkodzeń pędów powodują źle ustawione elementy otrząsające kombajnu.
Larwy są beznogie, białe lub białokremowe, długości 2,4 mm zimują w glebie pod krzewami porzeczki, wiosną przepoczwarczają się, a muchówki pierwszego pokolenia wylatują pod koniec maja i w czerwcu, drugiego – w lipcu, a trzeciego – w sierpniu i wrześniu. Samice składają jaja w zranienia i pęknięcia kory pędów. Wylęgłe larwy żerują pod korą pędów przez 2-3 tygodnie, a następnie przepoczwarczają się w glebie. W sezonie rozwija się 2-3 pokolenia szkodnika, rozwój jednego pokolenia trwa minimum 33 dni.
Zabieg chemiczny należy wykonać podczas intensywnego lotu szkodnika, zanim złoży jaja lub po zauważeniu pierwszych larw, najczęściej wkrótce po kwitnieniu, i należy go powtórzyć po 10-14 dniach.
Ważny jest zabieg po zbiorze owoców. Zaleca się zwalczanie szkodnika bezpośrednio po zbiorze, a na silnie zasiedlonych plantacjach zabieg powtórzyć 1-2 razy w odstępach 10-dniowych. Opryskiwanie jest konieczne po zbiorze mechanicznym, gdy zaobserwujemy zranienia spowodowane przez otrząsające elementy kombajnu, wtedy zabieg jest konieczny bezpośrednio po zbiorze owoców i ewentualnie 10 dni później.
Dobór środka ochrony należy oprzeć o zalecenia aktualnego programu ochrony roślin sadowniczych.
Wiesława Kaczorek
