Czas na kiszenie kapusty

Na bigos, na pierogi i do potraw z grochem – kiszenie kapustyKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny ... More to znany od wieków i wciąż popularny sposób na robienie zapasów na zimę. Do dzisiaj jest kultywowany na świętokrzyskiej wsi. Warto zainteresować nim także mieszkańców miast, bo kapustaKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny ... More kiszona to samo zdrowie.

Na kiszenie kapustyKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny ... More czasu zostało niewiele, ponieważ koniecznie trzeba to zrobić do końca października. Według ludowej tradycji, kultywowanej na świętokrzyskiej wsi, kiszenie kapustyKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny ... More w listopadzie po prostu się nie uda – mówią członkowie zespołu Wincentowianie z Piekoszowa i radzą, co trzeba zrobić, żeby kapustaKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny ... More się udała.

Aby dobrze ukisić kapustęKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny ... More, potrzebne są: dobra beczka, smaczna kapustaKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny ... More, zioła i sprawdzony przepis. Najlepsza beczka powinna być zrobiona z dębowych klepek. Do dzisiaj kupić można takie na targu. Beczki zrobione z plastiku nie służą tradycyjnemu kiszeniu.

Według ludowego przepisu, beczkę trzeba było najpierw wyparzyć, wkładając do niej na dno rozgrzane kamienie i polewając je wodą. Gorąca para skutecznie dezynfekowała drewno. Następnie beczkę przykrywało się prześcieradłem lub specjalną derką. Te czynności tradycyjnie na naszej wsi należały do mężczyzn.

W tym czasie kobiety przy dużym stole obierały zwiezione z pól głowy kapustyKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny ... More ze zniszczonych liści i wycinały z nich głąby. Mężczyźni następnie przystępowali do szatkowania, czyli rozdrabniania kapustyKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny ... More za pomocą krajalnic. Dawniej wymagało to dużej siły, obecnie zrobić to można za pomocą elektrycznego urządzenia. Kilka główek kapustyKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny ... More musiało zostać w całości, ponieważ wkładało się je po wyjęciu kamieni na dno beczki. Na spodzie układano też liście chrzanu. Beczka, w której przygotowywało się kapustęKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny ... More do kiszenia i szatkownica ustawiane były dawniej na białym prześcieradle.

Do poszatkowanej kapustyKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny ... More dodawano zioła: pieprz, listek laurowy, sól, liście dębu, żeby kapustaKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny ... More była twarda, oraz utartą na tarce marchewMarchew zwyczajna S. carota. Jej podgatunek typowy (subsp.... More. Następnie posoloną kapustęKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny ... More z marchwią i ziołami wrzucano partiami do beczki i ubijano.

– Dawniej robiły to młode dziewczyny, które wchodziły do beczki i gołymi stopami ubijały kapustęKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny ... More. Wypełnioną beczkę przykrywało się potem drewnianą pokrywą i obciążano kamieniami. Co tydzień zaglądano do beczki, aby zebrać z wierzchu i boków gromadzące się w trakcie kiszenia szumowiny oraz umyć wodą pokrywę, a także zebrać ciemną warstwę kiszonki. Kiszenie kapustyKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny ... More trwało przynajmniej trzy tygodnie. Gdy kapustaKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny ... More puściła sok, obserwowano, czy nie jest go za dużo lub za mało. Jeśli było go za dużo – trzeba było trochę kwasu odlać, a gdy było go zbyt mało, trzeba było dolać trochę przegotowanej, lekko osolonej wody. Na wsi mówi się, że kwaśna woda ucieka z kapustyKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny ... More, wtedy, gdy zbliżają się mrozy – mówią Wincentowianie.

A po trzech tygodniach przychodził czas na gotowanie bigosu, pierogów z kapustyKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny ... More, kapustyKapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny ... More z grochem i wielu innych dań, w których główną rolę grała zdrowa kiszonka.