Doradztwo rolnicze obchodzi swoje 100-lecie. Z tej okazji w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, 13 i 14 września 2023 roku, odbyła się uroczysta konferencja, w której wziął udział Jerzy Pośpiech – dyrektor Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach.
– Ośrodki doradztwa rolniczego swoją działalnością wspierają polskich rolników już od wieku. Na terenach ziemi świętokrzyskiej ich działalność zaznacza się od 65 lat. To piękne jubileusze instytucji działających na rzecz rolników i rozwoju rolnictwa – mówił dyrektor Jerzy Pośpiech.
W konferencji wzięli udział przedstawiciele państwowego doradztwa rolniczego, środowisk rolniczych, instytutów naukowych, szkół wyższych oraz instytucji współpracujących z MRiRW, wśród których jest także Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Podczas konferencji podkreślono rolę doradców. Jak mówiono, doradcy są najbliżej gospodarzy pracujących na roli – znają ich potrzeby, oczekiwania, problemy i służą fachową pomocą. Dzielą się z rolnikami swoją wiedzą, pomagają zrozumieć przepisy prawne i wypełniać wnioski niezbędne przy sięganiu po środki pomocowe.
Jubileuszowa konferencja była okazją do podsumowania dokonań państwowego doradztwa rolniczego w Polsce oraz do dyskusji nad jego przyszłymi zadaniami. W ciągu dwudniowego wydarzenia odbyły się liczne prezentacje i panele dyskusyjne, w trakcie których eksperci prezentowali m.in. rozwiązania mogące przyczynić się do rozwoju w naszym kraju zrównoważonego rolnictwa.
Jak rozwijało się doradztwo rolnicze na ziemiach polskich?
1956-1958 r. – Rolnicze Rejonowe Zakłady Doświadczalne (RRZD) – powstałe instytucje stanowiły ogniwo w przekazie nowości rolniczych między nauką a praktyką.
1968 r. – powstanie Gromadzkiej Służby Rolnej – rozwój doradztwa specjalistycznego.
1972-1975 r. – Gminna Służba Rolna (GSR) – w wyniku reformy administracyjnej kraju i reorganizacji służby rolnej, wprowadzono dwustopniową administrację terenową – gminną oraz wojewódzką.
1974 r. – Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr i Upowszechniania Postępu w Rolnictwie (CODKiUPwR) – celem powstałej w Poznaniu instytucji było zorganizowanie systemu doskonalenia zawodowego pracowników służb doradczych oraz upowszechnianie postępu w rolnictwie.
1975 r. – Wojewódzkie Ośrodki Postępu Rolniczego (WOPR) – powstały w 49 województwach, przekształcone z Rolniczych Rejonowych Zakładów Doświadczalnych. Do ich zadań należało: organizowanie kursów kwalifikacyjnych dla rolników i kadr pracujących na rzecz rolnictwa, realizacja zadań wdrożeniowo-upowszechnieniowych, rozwój gospodarstw specjalistycznych.
1991 r. – Ośrodki Doradztwa Rolniczego (ODR) – utworzono jednostki budżetowe podległe wojewodzie, przekształcone z WOPR-ów. Powstało Centrum Doradztwa i Edukacji w Rolnictwie z siedzibą w Brwinowie i Oddziałami w Poznaniu i Krakowie, przekształcone z CODKiUPwR.
Wojewódzkie Ośrodki Doradztwa Rolniczego (WODR) – w związku z podziałem administracyjnym, w każdym z 16. nowo utworzonych województw zachowano jedną jednostkę doradczą o statusie wojewódzkim, podległą wojewodzie ze strukturami terenowymi.
1999 r. – Krajowe Centrum Doradztwa Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich (KCDRRiOW) z siedzibą w Brwinowie – powstało w wyniku połączenia Centrum Doradztwa i Edukacji w Rolnictwie w Poznaniu z Oddziałem w Krakowie, Centrum Doskonalenia Nauczycieli Szkół Rolniczych w Brwinowie oraz Wojewódzkich Ośrodków Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach, Częstochowie, Poświętnem, Przysieku, Radomiu, Starym Polu i Wrocławiu. KCDRRiOW podlegało Ministrowi Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.
2004 r. – Ustawa o Jednostkach Doradztwa Rolniczego – ustawa z 22 października 2004 roku określa organizację, zadania i zasady działania jednostek doradztwa rolniczego.
Zawód Doradca Rolniczy – wpisany do klasyfikacji zawodów.
Na mocy ustawy z 22 października 2004 roku o jednostkach doradztwa rolniczego Wojewódzkie Ośrodki Doradztwa Rolniczego są państwowymi jednostkami organizacyjnymi, prowadzącymi doradztwo rolnicze, obejmujące działania w zakresie: rolnictwa, rozwoju wsi, rynków rolnych oraz wiejskiego gospodarstwa domowego, a także wspierania zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich oraz podnoszenia poziomu kwalifikacji zawodowych rolników i innych mieszkańców obszarów wiejskich. WODR podlegają właściwemu miejscowo wojewodzie.
Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie – instytucja powstała z przekształcenia KCDRiOW na mocy ustawy z dnia 22 października 2004 roku o jednostkach doradztwa rolniczego. CDR w Brwinowie podlega ministrowi właściwemu ds. rozwoju wsi.
2009 r. – Wojewódzkie Ośrodki Doradztwa Rolniczego (ODR) – na mocy ustawy z 23 stycznia 2009 roku o zmianie niektórych ustaw, w związku ze zmianami w organizacji i podziale zadań administracji publicznej w województwie, podlegają właściwemu sejmikowi województwa. ODR-y stają się samorządowymi wojewódzkimi osobami prawnymi.
2016 r. – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi sprawuje nadzór nad WODR – na mocy ustawy z 22 czerwca 2016 roku o zmianie ustawy o jednostkach doradztwa rolniczego. WODR są państwowymi jednostkami organizacyjnymi posiadającymi osobowość prawną.
