W 2021 roku 21,8 proc. energii w Unii Europejskiej pochodziło ze źródeł odnawialnych. W Europejskim Zielonym Ładzie planowany jest znaczny wzrost udziału energii ze źródeł odnawialnych oraz obniżenie emisji CO₂ z całej energetyki.
Liderem wśród państw członkowskich UE jest Szwecja, gdzie ponad połowa energii w końcowym zużyciu energii brutto (62,6 proc – dane z 2021 r.) pochodzi ze źródeł odnawialnych (OZE). W Szwecji produkcja energii z OZE opiera się głównie na biomasie, energetyce wodnej, energii wiatru, pompach ciepła i biopaliwach płynnych.
Tuż za Szwecją, która miała zdecydowanie najwyższy udział wśród krajów UE w 2021 roku, znalazły się: Finlandia (43,1 proc.) i Łotwa (42,1 proc.). Oba te kraje wykorzystują głównie biomasę i energię wodną. Kolejne są: Estonia (37,6 proc., opierając się głównie na biomasie i energii wiatrowej), Austria (36,4 proc., głównie energia wodna i biomasa) i Dania (34,7 proc., głównie biomasa i energetyka wiatrowa.
Poniżej średniej Unii Europejskiej w 2021 roku były kraje takie jak: Belgia, Francja, Bułgaria, Czechy, Niemcy, Irlandia, Hiszpania, Włochy, Cypr, Luksemburg, Węgry, Malta, Holandia, Polska i Słowacja.
Najniższy odsetek OZE odnotowano w Luksemburgu (11,7 proc.), na Malcie (12,2 proc.), w Holandii (12,3 proc.), Irlandii (12,5 proc.) i Belgii (13,0 proc.). W Polsce udział OZE w końcowym zużyciu energii brutto w 2021 roku był na poziomie 15,6 proc.
W ostatnich latach w Polsce następuje duży wzrost udziału czystej energii w produkcji. Najbardziej rozwija się fotowoltaika, zwiększa się wykorzystanie pomp ciepła. Planowane są duże inwestycje w farmy wiatrowe na lądzie i morzu.
W Europie poza UE są kraje ze znacznie większym udziałem OZE niż Szwecja. W Islandii i Norwegii odpowiednio 85 proc. i 74 proc. energii pochodzi z czystych źródeł.
Z dyrektywy z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych wynika, że w 2030 roku udział OZE w końcowym zużyciu energii brutto w UE ma wynosić 32 proc. W 2021 roku Komisja Europejska przedstawiła wniosek mający zwiększyć ten cel do poziomu 40 proc., a plan REPowerEU w 2022 roku jeszcze bardziej podniósł ten poziom – do 45 proc. Te ambitne plany Komisji Europejskiej wymagają dużych nakładów finansowych i inwestorów zainteresowanych OZE. Energetyka odnawialna może współdziałać z konwencjonalną, tworząc systemy hybrydowe – co zapewni jeszcze większe bezpieczeństwo energetyczne.
Krzysztof Domagała
