Sezon na grzybobranie w naszych lasach powoli się zaczyna. Zbieranie grzybów wymaga wiedzy oraz doświadczenia – podkreśla Główny Inspektorat Sanitarny i daje praktyczne wskazówki na rozpoczynający się czas grzybobrania. Jak się do niego przygotować?
W naszych lasach trwa już wysyp pierwszych leśnych grzybów. Pogoda sprzyja grzybiarzom, którzy podczas wypraw do lasu zbierają nie tylko kurki, maślaki czy koźlarze, ale także borowiki.
Jednak nie zawsze łatwo odróżnić grzyby jadalne od trujących, stąd rada, aby korzystać z pomocy fachowców w rozpoznawaniu grzybów. Grzyboznawcy posiadają uprawnienia do oceny grzybów świeżych i suszonych, a klasyfikatorzy grzybów to specjaliści od oceny wyłącznie grzybów świeżych.
Uwaga! Należy zbierać grzyby, co do których ma się całkowitą pewność. Jeżeli mamy wątpliwości, nie wolno ryzykować, lecz przynieść grzyby do najbliższej siedziby stacji sanitarno-epidemiologicznej, w której dyżury pełnią grzyboznawcy lub klasyfikatorzy grzybów. Specjalista bezpłatnie oceni, czy grzyby są jadalne, niejadalne czy też trujące.
Grzyboznawcy oraz klasyfikatorzy grzybów uzyskują uprawnienia w drodze decyzji administracyjnej Wielkopolskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego, która poprzedzona jest odpowiednim kursem specjalistycznym oraz egzaminem.
Podczas zbierania grzybów pomocne są: atlas grzybów, zawierający szczegółowe informacje o grzybach, miejscach ich występowania oraz zdjęcia przedstawiające poszczególne gatunki oraz aplikacje mobilne – ułatwiające identyfikację grzybów za pośrednictwem smartfonu, dostępne w postaci mobilnych atlasów grzybów lub identyfikujące grzyby na podstawie zrobionego zdjęcia.
Jak się przygotować do grzybobrania:
- odpowiednie ubranie: bluza lub kurtka, spodnie z długimi nogawkami, peleryna przeciwdeszczowa, kalosze lub buty z wyższą cholewką, czapka lub kapelusz – zabezpieczy nas przed wilgocią oraz ukąszeniem owadów i żmij;
- koszyk na grzyby najlepiej wiklinowy – w foliowej torebce grzyby zaczynają parować, co sprzyja ich psuciu;
- nożyk do oczyszczania grzybów – zbierając grzyby delikatnie je wykręcamy z podłoża a pozostałości ściółki czyścimy za pomocą noża;
- środek odstraszający owady – stanowi dodatkową ochronę przed komarami i kleszczami.
Nie zaleca się jedzenia grzybów:
- kobietom w ciąży i karmiącym,
- dzieciom,
- osobom starszym,
- osobom z zaburzeniami pracy przewodu pokarmowego.
Zatrucia grzybami
Główną przyczyną zatrucia grzybami jest niewłaściwe rozpoznanie jadalnych i trujących grzybów oraz nieodpowiednie przygotowanie potraw z niektórych jadalnych grzybów.
Pierwsze objawy zatrucia grzybami mogą pojawić się już po kilku godzinach od ich zjedzenia, jednak w zależności od rodzaju, symptomy zatrucia potrafią wystąpić nawet po kilkunastu godzinach od ich spożycia.
Najczęstsze objawy zatrucia grzybami:
- nudności,
- wymioty,
- ból brzucha i głowy,
- podwyższona temperatura ciała.
Przy zatruciu grzybami objawy mogą być podobne jak przy niestrawności lub infekcji przewodu pokarmowego.
Różne objawy zatrucia grzybami wynikają z zawartości różnorodnych toksyn w poszczególnych odmianach. Rodzaje objawów oraz ich intensywność zależą od predyspozycji organizmu oraz ilości spożytych toksyn.
Pierwsza pomoc:
Jeśli po zjedzeniu grzybów pojawiają się oznaki zatrucia, należy niezwłocznie zapewnić pomoc lekarską, skontaktować się z numerem alarmowym 999 lub 112 albo przewieźć chorego do szpitala.
Czekając na pomoc medyczną można sprowokować wymioty.
Osobie z objawami zatrucia nie należy podawać mleka i alkoholu, ponieważ płyny te przyśpieszają przenikanie toksyn do krwiobiegu.
Leczenie:
Bardzo często pacjenci nie kojarzą swoich dolegliwości ze spożyciem grzybów i bagatelizują objawy. Zbyt późna reakcja i brak właściwego leczenia może prowadzić do powstania nieodwracalnych zmian w organizmie, a nawet śmierci. Leczenie polega na płukaniu żołądka, podawaniu węgla aktywnego oraz uzupełnianiu płynów i elektrolitów. Stosowane jest również leczenie objawowe.
Najczęstsze i najbardziej niebezpieczne zatrucia spowodowane są na skutek spożycia muchomora sromotnikowego, który mylony jest z takimi grzybami jadalnymi jak: kania czubajka czy gąska zielona.
Hospitalizacja w przypadku zatruć trwa od kilku do kilkunastu tygodni, a badaniu i leczeniu powinny się poddać wszystkie osoby, które jadły potrawę z grzybami, a nie tylko te, które mają objawy zatrucia.
