Postępująca industrializacja i zmiany klimatyczne wpływają na zmianę globalnego obiegu wody w przyrodzie. ONZ w raporcie o światowym stanie wód już w 2015 roku ostrzegała przed zagrożeniem niedoboru wody. Jak zatrzymać ją w obiegu przyrody?
Las to bardzo złożony organizm, który do funkcjonowania potrzebuje wody. Coraz częściej pojawiają się symptomy, że drzewa są osłabione i chorują. Sygnałem, że tej wody brakuje jest także jemioła, która pojawia się na drzewach. Leśnicy starają się zapewnić lasom odpowiedni poziom nawodnienia, nie polegając jedynie na warunkach atmosferycznych. Jeden metr sześcienny gleby leśnej jest w stanie zatrzymać nawet 200 litrów wody.
Nasze lasy zatrzymują, magazynują, oczyszczają i wprowadzają do obiegu przyrodniczego znacznie więcej wody niż wszystkie śródlądowe zbiorniki retencyjne.
- Las gromadzi wodę w okresach jej nadmiaru i oddaje terenom położonym w niższych częściach zlewni w okresach niedoboru wody.
- Las ogranicza spływ wód opadowych i przekształca go w spowolniony, podziemny obieg biologiczny.
- Las oczyszcza wodę; proces zachodzi w szczególnie aktywnym środowisku gleb leśnych, pełniących rolę filtru biologicznego.
Duże znaczenie ma także zwiększanie lesistości i wprowadzanie drzewostanów w górnej granicy ich występowania, na zdegradowanych glebach grożących skażeniem wód podziemnych, a także w pasach zadrzewieniowych w celu ochrony przed erozją wodną i spływem skażonych wód powierzchniowych.
Na terenach zarządzanych przez Lasy Państwowe jest wiele przykładów małej retencji wodnej w postaci: zastawek, progów i przelewów umożliwiających regulowanie stanu wilgotności siedlisk.
Lasy Państwowe są zaangażowane w programy retencji, a także ochrony i zrównoważonego użytkowania terenów podmokłych. Leśnicy odtwarzają ekosystemy wodne i adaptują lasy do zmian klimatu.
Od lat 90. ubiegłego wieku w Polsce realizowana jest mała retencja. Przez ten czas leśnicy wybudowali ok. 13. tys. obiektów, a szacowana ilość retencjonowanej wody wynosi ok. 53 mln m sześc.
