Ułatwienia przy zakupie ziemi, rozpoczynaniu działalności rolniczej i przejmowaniu gospodarstwa to sposoby, aby zachęcić młodych ludzi do rolnictwa – wynika z najnowszego raportu Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi „Polska wieś i rolnictwo 2023”. Ziemię rolną kupuje się teraz dla powiększenia gospodarstwa oraz dla lokaty kapitału.
Raport cyklicznie prezentuje postawy i opinie na temat przemian społeczno-gospodarczych w rolnictwie i na obszarach wiejskich. Pozwala też na poznanie opinii respondentów na temat działań państwa wobec rolnictwa i obszarów wiejskich oraz instytucji pracujących na ich rzecz.
Wyniki najnowszej edycji badania wśród wielu zagadnień zaprezentowały między innymi opinie dotyczące zachęcenia młodych osób do zajęcia się rolnictwem.
Zdaniem respondentów, sposobem na zachęcenie młodych osób do zajęcia się rolnictwem jest przede wszystkim prowadzenie ułatwień przy zakupie ziemi i przejmowaniu gospodarstwa rolnego (77,7 proc.) oraz wprowadzenie ułatwień w rozpoczynaniu działalności gospodarczej związanej z rolnictwem (71,6 proc.). Podobne opinie na ten temat wyrażają zarówno rolnicy, jak i osoby niezwiązane z rolnictwem.
W stosunku do lat 2021-2022 znacząco wzrosła liczba osób przekonanych, że podstawowym powodem nabywania gruntów jest chęć powiększenia gospodarstwa rolnego. W 2021 roku 22 proc. rolników zaznaczyło ten czynnik jako pierwsze wskazanie, w 2022 roku – 36 proc., a w 2023 roku – 61 proc. rolników.
Drugim najczęstszym powodem nabywania gruntów rolnych w Polsce według mieszkańców obszarów wiejskich jest traktowanie ziemi jako lokaty kapitału (47 proc. ogółem, w tym 22 proc. I wskazanie). W następnej kolejności wskazywano na zakup ziemi pod zabudowę jednorodzinną/rekreacyjną (38 proc. ogółem, w tym 14 proc. I wskazanie) oraz chęć zwiększenia wysokości dopłat bezpośrednich (35 proc. ogółem, w tym12 proc. I wskazanie).
Mieszkańcy obszarów wiejskich za kluczowe przyczyny trudności w zakupie ziemi na rynku prywatnym uznają względy finansowe: „rolników nie stać na zakup ziemi po cenach rynkowych” – 51 proc. wskazań ogółem, a także „bardziej opłaca się oddawać ziemię w dzierżawę niż ją sprzedać” – 47 proc. ogółem. Powody te są kluczowe zarówno w opinii rolników, jak i osób niezwiązanych z rolnictwem, co więcej, ich znaczenie istotnie wzrosło w porównaniu z rokiem 2021 i 2022.