Główny Urząd Statystyczny podsumował tegoroczne uprawy i zbiory warzyw gruntowych w Polsce. Jaki był dla nich 2023 rok?
Warunki wegetacji dla roślin warzywnych w 2023 roku były na ogół mniej korzystne w porównaniu z rokiem poprzednim. Warzywa wysiewano z pewnym opóźnieniem spowodowanym niskimi temperaturami powietrza i zbytnią wilgotnością gleby.
Ocieplenie w kolejnych tygodniach sprzyjało natomiast wysadzaniu rozsad i siewom warzyw odmian późnych. Znaczny spadek temperatur powietrza na początku maja wywołał silny stres dla roślin, zwłaszcza na plantacjach, na których nie stosowano osłon.
W drugiej połowie maja pogoda polepszyła się, umożliwiając poprawę kondycji roślin i intensywny przyrost plonu. Proces ten zwolnił w czerwcu i lipcu, na co wpłynęły wysokie temperatury powietrza przy utrzymującej się suszy.
W drugiej połowie lipca i w sierpniu pojawiły się opady, lecz zarówno ich nasilenie, jak i występowanie były zróżnicowane. W konsekwencji, w niektórych rejonach kraju, bilans wodny poprawił się, ale na terenach, na których występowały deszcze nawalne i gradobicia, dochodziło do uszkodzeń roślin i strat w plonach.
Dużym problem w trakcie tegorocznego okresu wegetacji była silna presja ze strony chorób grzybowych oraz licznie pojawiające się szkodniki roślin. Ze względu na niekorzystne warunki pogodowe, prowadzone zabiegi ochrony cechowały się ograniczoną skutecznością. Jednocześnie z powodu znacznego wzrostu cen środków ochrony roślin część producentów ograniczała ich stosowanie.
Relatywnie wysokie temperatury powietrza we wrześniu i październiku sprzyjały przyrostowi masy warzyw odmian późnych, a warunki zbioru w głównych rejonach produkcji były dobre.
Z powodu znacznego zróżnicowania pogody w trakcie sezonu, jakość plonów jest przeważnie gorsza niż w latach ubiegłych. Zebrane warzywa mają mniejszą masę i gorszą zdolność do długotrwałego przechowywania.
Łączną produkcję warzyw gruntowych (wczesnych i późnych) szacuje się na ponad 3,8 mln t, tj. na poziomie niespełna 3 procent niższym w porównaniu z rokiem ubiegłym. Na ten wynik istotny wpływ miała korzystna pogoda w ostatnich tygodniach wegetacji.
Zbiory kapusty w bieżącym roku wyniosły ok. 632 tys. ton, czyli 2 procent mniej niż w 2022 roku.
Produkcję kalafiorów oszacowano na przeszło 128 tys. ton, tj. o 3 procent mniej niż przed rokiem, przy czym jakość zebranych główek była przeważnie niezadowalająca.
Produkcję cebuli oceniono na ok. 636 tys. ton, czyli o ok. 2 procent mniej niż w roku poprzednim, zbiory marchwi obniżyły się o prawie 7 procent do 578 tys. ton, natomiast buraków zwiększyły się o ok. 7 procent do niemal 259 tys. ton.
Zbiory pomidorów gruntowych oszacowano na 171 tys. ton, tj. na poziomie zbliżonym do uzyskanego w 2022 roku, zaś produkcja ogórków zmalała o 9 procent do niespełna 132 tys. ton.
Zbiory pietruszki wyniosły 148 tys. ton, czyli o ok. 10 procent mniej niż w roku poprzednim, selerów korzeniowych zmalały o ok. 4 procent do 106 tys. ton, a kukurydzy cukrowej zwiększyły się o ok. 16 procent do 154 tys. ton.
Łączna produkcja dyni, kabaczków i cukinii wyniosła 405 tys. ton i była o ok. 7 procent mniejsza niż rok wcześniej.
Zbiory wszystkich pozostałych gatunków warzyw gruntowych szacuje się nieznacznie powyżej 502 tys. ton.