Na kompot, sok i do ciasta – rabarbar ogrodowy to wyjątkowe i zdrowe warzywo o kwaskowatym smaku, powszechnie uprawiane w naszych ogródkach. Warto poznać jego właściwości i zastosowanie, a także założyć jego plantację.
Rabarbar ogrodowy nazywany jest także rzewieniem zwyczajnym. To bylina należąca do rodziny rdestowatych, która pochodzi z obszarów Azji Środkowej, Bułgarii i południowej Syberii. Jadalne są mięsiste ogonki liściowe o kwaskowatym smaku, wykorzystywane do sporządzania kompotów, ciast czy soków.
Rabarbar dorasta do 1,5 m wysokości. Jej część podziemną stanowi grube, skrócone kłącze, zwane karpą. Z dolnej części karpy wyrastają częściowo zdrewniałe korzenie spichrzowe, w których gromadzone są zapasy pokarmowe. Młode rośliny wykształcają najpierw korzeń palowy, który tworzy korzeń spichrzowy. Z niego wyrastają włókniste korzenie, które odrastają co roku na nowo. Z pąków znajdujących się na szczycie karpy wyrastają liście i pędy. Łodyga rabarbaru w pierwszych dwóch latach jest skrócona i rozgałęziona. Tworzy wraz z pączkami i korzeniami spichrzowymi karpę. Pęd kwiatostanowy, dochodzący do wysokości 2 metrów wysokości, po wydaniu nasion zamiera.
Rabarbar tworzy duże blaszki liściowe na długich i grubych ogonkach liściowych, które są częścią jadalną rabarbaru. Mogą mieć barwę czerwoną, różową lub zieloną. Ogonki liściowe bogate są w witaminę C, kwas jabłkowy i znaczną ilość kwasu szczawiowego. Ogonki liściowe zawierają 0,5 g białka, 4,6 g węglowodanów oraz 0,1 g tłuszczów. Są w nim cenne makroelementy, jak fosfor, wapń, magnez, potas, sód oraz mikroelementy – jod, żelazo, cynk, mangan.
Rabarbar dobrze rośnie w naszych warunkach klimatycznych, znosi zacienienie, jednak na stanowiskach słonecznych i osłoniętych wcześniej plonuje. Najlepiej udaje się na glebach żyznych, zasobnych w wodę, takich jak czarnoziemy, czarne ziemie, mady. Wymaga obojętnego odczynu gleb.
Plantację rabarbaru najlepiej założyć w pierwszym roku po oborniku. Odchwaszczanie rabarbaru jest łatwe. Stanowisko pod rabarbar należy przygotować już w połowie lata, aby we wrześniu móc wysadzić rośliny. Rabarbar najlepiej wysadzać na początku września, żeby zdążył się ukorzenić przed zimą.
Rabarbar wymaga obfitego nawożenia. Plantację nawozi się obornikiem co 2-3 lata. Nawozami mineralnymi zasila się rośliny wiosną oraz nie później niż do połowy lata.
Pielęgnowanie rabarbaru polega na odchwaszczaniu, wzruszaniu ziemi oraz usuwaniu pędów kwiatostanowych. Wiosną należy systematycznie usuwać wyrastające pędy kwiatostanowe, gdyż pozostawienie ich wpływa ujemnie na plon.
Zbiór rabarbaru zaczyna się w drugim, trzecim roku po posadzeniu, od końca kwietnia, gdy ogonki osiągają 25-30 cm długości, co 7-10 dni, wyrywając po kilka liści, nisko nad ziemią. Nie powinno się zbierać więcej niż 1/3 liści z każdej rośliny. Najwyższe plony uzyskuje się w 5-7 roku.
Uwaga! Rabarbar zawiera kwas szczawiowy (szczególnie liście) w postaci szczawianu potasu i trudno rozpuszczalnego szczawianu wapnia, który spożyty w większych ilościach może być szkodliwy dla organizmu ludzkiego (odkłada się jako kamienie nerkowe). Dlatego nie jest wskazane częste spożywanie tego warzywa.