Na świętokrzyskiej wsi przysłowia od wieków układały jej mieszkańcom porządek świata i zwyczajów. Przekazywały wiele mądrości, którymi kierowali się ludzie na co dzień. Wśród ludowych prawd były takie o przyjaciołach i wrogach.
– Przysłowia zawsze ostrzegały, przestrzegały i radziły ludziom czym kierować się w życiu. Te mądre rady wywodzą się z tradycji ludowej i są świadectwem obyczajów oraz wiedzy ludu. Uważam, że warto je znać – mówi etnolog dr Alicja Trukszyn.
Przysłowia i powiedzenia o przyjaciołach i wrogach
Chcesz mieć przyjaciela dobrego, nie choć za często do niego.
Chcesz przyjaciela stracić, pożycz mu pieniędzy.
Dla przyjaciela nowego nie opuszczaj starego.
Gdy pieniędzy wiele, wszyscy przyjaciele.
Gdy szukasz rady, strzeż się zdrady.
Gdzie cię widzą rzadziej, tam cię mają radziej.
Gdzie dwóch, tam rada, gdzie trzech, tam zdrada.
Gdzie wiele grzeczności, tam mało szczerości.
Gość częsty, groch gęsty, sól gruba – gospodarza zguba.
Jeszcze się ten nie urodził, który by wszystkim dogodził.
Kochajmy się jak bracia, a rachujmy się jak żydzi.
Kto za drugich ręczy, tego diabeł męczy.
Nie czyń drugiemu, co tobie niemiło.
Nie wart w gębie języka, kto nim brata dotyka.
Nie pożyczaj, zły obyczaj – nie oddają, jeszcze łają.
Póki w mieszku twym co czują, póty cię wszyscy szanują.
Przy dobrej zgodzie można kluski ważyć w jednej wodzie.
Przyjaciela tak potrzeba, jak wody i chleba.
Przyjaciele za szczęściem idą.
Przyjaciół dość nabędziesz, gdy mało brać, wiele dawać będziesz.
Przyjaźń szczera nigdy nie umiera.
Przyjaźń szkolna i wojskowa – najtrwalsze.
Ten przyjaciel prawdziwy, kto w nieszczęściu życzliwy.
