Arcydzięgiel litworArcydzięgiel litwor (Archangelica officinalis) – litwor, ... More (Archangelica officinalis) – litwor, ma wiele nazw: angelika, dzięgiel lekarski, dzięgiel wielki, anielskie ziele, archangielski korzeń, anielski korzeń. Arcydzięgiel to roślina, która ma liczne właściwości lecznicze. Jest rośliną dwuletnią. Możemy go spotkać w Polsce na obszarze Sudetów i Karpat. Jest objęty ochroną gatunkową. Arcydzięgiel litworArcydzięgiel litwor (Archangelica officinalis) – litwor, ... More jest często mylony z groźnym barszczem Sosnowskiego. Osiąga wysokość do 2,5 m.
WARTOŚCI ODŻYWCZE / KALORYCZNE
W roślinie stwierdzono obecność ponad 100 różnych związków o właściwościach zdrowotnych. Są to między innymi olejki eteryczne, kumaryna, garbniki, kwasy organiczne, sole mineralne. Zawiera również witaminę C oraz witaminy z grupy B.
PORADY
Surowcem zielarskim jest głównie korzeń, ale stosuje się także łodygę, liście i nasiona. Arcydzięgiel może być uprawiany zarówno na stanowiskach słonecznych, jak i zacienionych, ma jednak duże wymagania glebowe – preferuje podłoże żyzne, przepuszczalne i dość wilgotne. Litwor rozmnaża się z nasion wysiewanych wprost do gruntu pod koniec lipca i w sierpniu. Nasion nie przykrywa się, a jedynie ugniata lekko glebę po posianiu.
CIEKAWOSTKI
Arcydzięgiel był w średniowieczu uprawiany przez zakonników i uważany za cudowne lekarstwo na wszelkie schorzenia, a żucie korzenia arcydzięgla uznawano za przepis na długowieczność. W średniowieczu był dodawany do leku o nazwie teriak, stosowanego na wiele różnorodnych dolegliwości oraz jako wszechstronna odtrutka.
W Polsce od dawna łodyga tej rośliny była używana do aromatyzowania i nadawania koloru wódkom i likierom
Nazwa rośliny wywodzi się podobno od archanioła Gabriela.
WŁAŚCIWOŚCI
W ziołolecznictwie wykorzystuje się wszystkie części rośliny, jednak surowcem zielarskim jest przede wszystkim suszony korzeń arcydzięgla. Pomaga m.in. przy zaburzeniach trawienia, bólach brzucha i żołądka, działa moczopędnie. Ma także działanie wykrztuśne, pomaga w leczeniu kaszlu i przeziębienia. Zwalcza bakterie, pierwotniaki, roztocza i niektóre chorobotwórcze grzyby. Wspomaga układ nerwowy, działa przeciwdepresyjnie. Jest także pomocny w leczeniu chorób skóry. Stosowany zewnętrznie w postaci np. olejku działa korzystnie na stawy, mięśnie, niweluje też nerwobóle.