101,4 MHz | 90,4 Kielce | 100,00 MHz Włoszczowa DAB+ M10D 215,072 MHz
Zadzwoń do studia 41 200 20 20
czwartek, 25 kwietnia, 2024

ARCYDZIĘGIEL LITWOR

Arcydzięgiel litwor / Fot. Pixabay
Arcydzięgiel litwor / Fot. Pixabay

Arcydzięgiel litwor (Archangelica officinalis) – litwor, ma wiele nazw: angelika, dzięgiel lekarski, dzięgiel wielki, anielskie ziele, archangielski korzeń, anielski korzeń. Arcydzięgiel to roślina, która ma liczne właściwości lecznicze. Jest rośliną dwuletnią. Możemy go spotkać w Polsce na obszarze Sudetów i Karpat. Jest objęty ochroną gatunkową. Arcydzięgiel litwor jest często mylony z groźnym barszczem Sosnowskiego. Osiąga wysokość do 2,5 m.

WARTOŚCI ODŻYWCZE / KALORYCZNE

W roślinie stwierdzono obecność ponad 100 różnych związków o właściwościach zdrowotnych. Są to między innymi olejki eteryczne, kumaryna, garbniki, kwasy organiczne, sole mineralne. Zawiera również witaminę C oraz witaminy z grupy B.

PORADY

Surowcem zielarskim jest głównie korzeń, ale stosuje się także łodygę, liście i nasiona. Arcydzięgiel może być uprawiany zarówno na stanowiskach słonecznych, jak i zacienionych, ma jednak duże wymagania glebowe – preferuje podłoże żyzne, przepuszczalne i dość wilgotne. Litwor rozmnaża się z nasion wysiewanych wprost do gruntu pod koniec lipca i w sierpniu. Nasion nie przykrywa się, a jedynie ugniata lekko glebę po posianiu.

CIEKAWOSTKI

Arcydzięgiel był w średniowieczu uprawiany przez zakonników i uważany za cudowne lekarstwo na wszelkie schorzenia, a żucie korzenia arcydzięgla uznawano za przepis na długowieczność. W średniowieczu był dodawany do leku o nazwie teriak, stosowanego na wiele różnorodnych dolegliwości oraz jako wszechstronna odtrutka.
W Polsce od dawna łodyga tej rośliny była używana do aromatyzowania i nadawania koloru wódkom i likierom
Nazwa rośliny wywodzi się podobno od archanioła Gabriela.

WŁAŚCIWOŚCI

W ziołolecznictwie wykorzystuje się wszystkie części rośliny, jednak surowcem zielarskim jest przede wszystkim suszony korzeń arcydzięgla. Pomaga m.in. przy zaburzeniach trawienia, bólach brzucha i żołądka, działa moczopędnie. Ma także działanie wykrztuśne, pomaga w leczeniu kaszlu i przeziębienia. Zwalcza bakterie, pierwotniaki, roztocza i niektóre chorobotwórcze grzyby. Wspomaga układ nerwowy, działa przeciwdepresyjnie. Jest także pomocny w leczeniu chorób skóry. Stosowany zewnętrznie w postaci np. olejku działa korzystnie na stawy, mięśnie, niweluje też nerwobóle.

KALENDARZ KONSUMENTA I ROLNIKA