Ziemniak ziemniakowi nierówny. Jak się okazuje istnieją cztery główne kulinarne typy ziemniaków i przynajmniej tyle samo typów pośrednich. Jakie informacje dla producenta i konsumenta kryje ta klasyfikacja, wyjaśnia ekspert ze Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego.
Znane od tysięcy lat na świecie, a w Europie przynajmniej od 1557 roku ziemniaki mają wiele odmian i typów kulinarnych. Ich klasyfikacja służy nie tylko producentom rolnym, ale także konsumentom.
– Znane w Polsce od 1742 roku smaczne bulwy ziemniaków zrewolucjonizowały upodobania kulinarne. Szybko się upowszechniły i stały się pokarmem zwłaszcza prostego ludu. Zastąpiły w dużym stopniu kasze, dania jednogarnkowe, groch, fasolę i stały się podstawą wyżywienia na naszej ziemi. Mimo że obecnie są mniej popularne w naszych domach, trudno wyobrazić sobie bez nich stół – mówi etnolog, dr Alicja Trukszyn.
Wrzesień to miesiąc, kiedy z pól zbiera się kolejne odmiany. Przez kilka tygodni trwają wykopki, aby na 23 września, czyli dzień świętej Tekli, która w ludowej świętokrzyskiej tradycji jest patronką pieczonego ziemniaka – cieszyć się z zebranych zbiorów.
Jak pokazują tegoroczne statystyki, w tym roku ze względu na pogodowe anomalie, zbiory na pewno będą mniejsze niż zwykle.
Ziemniak to zdrowe warzywo. Zawiera duże ilości witamin C i B, a także błonnik pokarmowy oraz między innymi magnez, potas i fosfor.
Jak informuje Barbara Górska z ŚODR, można wyróżnić cztery typy kulinarne ziemniaków: A, B, C i D oraz pośrednie AB, BC, CD, AB-B, B-BC itd.
Jak wyjaśnia ekspertka, ta klasyfikacja oparta jest na podstawie zawartości suchej masy i skrobi w bulwie, a co za tym idzie, wskazuje najwłaściwsze przeznaczenie danej odmiany.
Jakie są typy kulinarne ziemniaków?
Typ kulinarny A
Odmiany ziemniaków zaliczanych do typu A nie rozgotowują się. Mają zwięzły miąższ, małą zawartość skrobi i słabo rumienią się przy podsmażaniu. Nadają się do sałatek, zup, zapiekanek oraz na placki ziemniaczane. Najpopularniejsze odmiany zaliczane do typu A to: Agata, Annabelle, Almera, Belinda, Cecile, Dali, Denar, Impala, Impresja, Lord, Mozart, Musica, Nicola, Oberon, Viviana, Volumia.
Typ kulinarny B
To najbardziej popularne ziemniaki. Mają dość zwięzłą konsystencję miąższu, są lekko mączyste i wilgotne. Po ugotowaniu są lekko spękane i mają skłonność do rozgotowywania się. Nadają się do sałatek, zapiekanek i zup oraz kopytek oraz jako dodatek obiadowy tzw. ziemniak z wody. Najpopularniejsze odmiany ziemniaków typu B to: Arielle, Asterix, Agria, Augusta, Bellarosa, Bellini, Belmonda, Bila, Bohun, Carrera, Colette, Cyprian, Ditta, Folva, Fresco, Gala, Ignacy, Ingrid, Irga, Irys, Jelly, Latona, Lavinia, Lilly, Michalina, Ramos, Sante, Satina, Stasia, Syrena, Victoria.
Typ kulinarny C
To ziemniaki, które posiadają dużą zawartość skrobi, a miąższ po ugotowaniu mają suchy i mączysty. Nadają się na frytki, puree oraz placki ziemniaczane. Najpopularniejsze odmiany ziemniaków zaliczanych do tej grupy to: Ametyst, Agnes, Bryza, Cekin, Courage, Courlan, Donald, Etiuda, Gracja, Gustaw, Honorata, Jurata, Jurek, Justa, Jutrzenka, Lady Claire, Lady Florina, Lasakra, Legenda, Magnolia, Malaga, Marlen, Mazur, Melody.
Typ kulinarny D
Odmiany należące do tego typu kulinarnego są bardzo mączyste, posiadają suchy i szorstki miąższ, który całkowicie się rozgotowuje. Nie mają większego zastosowania kulinarnego i nie wykorzystuje się ich bezpośrednio do spożycia.
