Jak mówi ludowa mądrość: Jaki pierwszy wrzesień, taka będzie jesień. Jeśli wrzesień będzie suchy, październik nie oszczędzi nam pluchy. Warto we wrześniu obserwować, aby sprawdzić ludowe mądrości.
Przysłowia ludowe wyrosły na wielowiekowej obserwacji otaczającego świata. Chociaż traktujemy je z przymrużeniem oka, wciąż chętnie cytujemy i doszukujemy się w nich przepowiedni na przyszłość.
– Wrzesień to jeden z piękniejszych miesięcy w kalendarzu. Jaki wpływ ma pogoda w we wrześniu na prace polowe, poczytajcie sami. Prawda czy kłamstwo, obserwować warto – mówi doktor Alicja Trukszyn, etnolog i piewca urody i tradycji regionu świętokrzyskiego.
W Świętokrzyskiem, podobnie jak w innych regionach Polski, do dzisiaj są w użyciu ludowe przysłowia, które na gruncie wielowiekowych obserwacji komentują zjawiska w przyrodzie – uczą i przestrzegają.
Mądrości ludowe na wrzesień:
Jaki pierwszy wrzesień, taka będzie jesień.
Czego lipiec i sierpień nie dowarzy, tego wrzesień nie dosmaży.
Gdy wrzesień z pogodą zaczyna, zwykle przez miesiąc pogoda się trzyma.
Gdy wrzesień bez deszczów będzie, w zimie wiatrów pełno wszędzie.
Jeśli wrzesień będzie suchy, październik nie oszczędzi nam pluchy.
Kiedy wrzesień, to już jesień, wtedy jabłek pełna kieszeń.
Wrzesień chodzi po rosie, zbiera grzyby we wrzosie.
Wrzesień jeszcze w słońcu chodzi, babie lato już się rodzi.
Wrzesień wrzosami strojny, lecz od pracy znojny.
Wrześniowa słota, miarka deszczu, korzec błota.
Święty Idzi (1 września) nic już w polu nie widzi.
Maria (8 września) pokazuje, jakich czterdzieści dni zwiastuje.
Święta Regina (7 września) mgły rozpina.
Pogoda na Nikodema (15 września) – cały miesiąc deszczu nie ma.
Kiedy Irena (18 września) z mrozem przybywa, babie lato krótkie bywa.
Święty Mateusz (21 września) dodaje chłodu i po raz ostatni podbiera miodu.
Gerard (24 września) czasem wróży na to, że z nim przyjdzie drugie lato.
Gdy noc jasna na Michała (29 września), to nastąpi zima trwała.
Jeśli bociany do Michała zostały, nie będzie mrozów przez grudzień cały.
Im głębiej we wrześniu kopią się robaki, tym srożej się zima da ludziom we znaki.
Gdy we wrześniu grzybów brak, niezawodny zimy znak.
Szron wrześniowy i pajęczyny po ziemi znakiem bywają tęgiej zimy.
Gdy wrzesień bez deszczów będzie w zimie wiatrów pełno wszędzie.
Gdy we wrześniu krety kopią po nizinach, będzie wietrzna, ale lekka zima.