Wiele warzyw można uprawiać z siewu jesiennego, co oznacza, że warzywa można zebrać już wczesną wiosną kolejnego roku. Co i jak uprawiać – radzi ekspert ze Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego.
Warzywa ozime można siać od początku października aż do początku grudnia. Termin wysiewu zależy od pogody i odpowiedniego przygotowania miejsca pod uprawę.
– Niewątpliwą zaletą uprawy warzyw ozimych jest ich wcześniejszy zbiór wiosną i uzyskiwanie w związku z tym wyższych cen za sprzedany towar. Inną, równie ważną zaletą jest fakt niższych nakładów na ochronę przed chorobami i szkodnikami, ponieważ niektóre z nich po prostu nie występują. Na przykład dzięki uprawie marchwi ozimej unikamy strat spowodowanych przez połyśnicę marchwiankę lub występowanie mączniaka. Tam, gdzie są zalety, muszą być też wady — a do nich niewątpliwie należy ryzyko uprawy pod tzw. chmurką i wszystkie zależności z tym związane. Warto jednak podejmować trud uprawy po to, abyśmy mogli cieszyć się dostępnością świeżych warzyw wczesną wiosną – informuje Małgorzata Miłek ze Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego.
– Stanowisko takie powinno być dobrze nasłonecznione, osłonięte od wiatrów. Gleba musi być lekka, przepuszczalna, żyzna i próchniczna. Zapewnienie takich warunków do siewu warzyw umożliwi wiosną kolejnego roku szybsze nagrzewanie się gleby, a gdy wegetacja „ruszy” możliwy będzie wcześniejszy zbiór warzyw. Miejsce do uprawy ozimej powinno szczególnie być wyznaczone na podwyższeniu terenu, gdzie nie będzie możliwości zalewania go przez topniejący śnieg i występowanie zastoisk mrozowych. Uprawę warzyw ozimych najlepiej zakładać na zagonach, aby łatwiej było okrywać takie zagony agrowłókniną lub osłonić uprawę tunelem foliowym – informuje Małgorzata Miłek.
Stanowisko pod uprawę należy przygotować na około miesiąc przed siewem warzyw. Gleba powinna być starannie odchwaszczona i wolna od chwastów. Z pola należy usunąć resztki pożniwne pozostałe po wcześniejszych uprawach, w których mogły występować różne agrofagi. Wskazane jest również nawożenie organiczne, w tym nawożenie kompostem. Jedynym składnikiem, którego nie zastosujemy, jest azot, z uwagi na ryzyko wymycia tego składnika z gleby zimą. Dobrze jest także wykonać chemiczną analizę gleby.
Aby mieć pewność, że większy odsetek nasion wykiełkuje, do siewu należy używać nasion o wysokiej zdolności kiełkowania, a siew wykonujemy gęściej, ponieważ część nasion może wymarznąć.
Jakie odmiany do uprawy ozimej? Z odmian ozimych marchwi do uprawy nadają się: Amsterdamska, Kamila F1, Karo F1. Z odmian zagranicznych można wybrać: Primo F1, Espredo F1, Calibra F1, Chambor F1, Nektarina, Nanda F1, Damko F1, Tempo F1.
– Termin siewu warzyw ozimych musi być dobrany tak, aby nasiona nie zdążyły wykiełkować jesienią, gdyż przemarzną. Marchew kiełkuje w temperaturze 4 °C, wówczas należałoby je wysiać tuż przed nadejściem pierwszych mrozów. W polskich warunkach klimatycznych jest to zazwyczaj termin na końcu listopada lub początku grudnia. Warto pamiętać, że w przypadku, kiedy zimą występują bezśnieżne warunki, pole z uprawą należy okryć słomą lub matami ze słomy. Zbiór marchwi ozimej będzie możliwy wiosną w końcówce maja i na początku czerwca – informuje Małgorzata Miłek.
Z odmian ozimych pietruszki do uprawy nadają się pietruszka korzeniowa Cukrowa, Kaśka, Lenka. Siewki pietruszki nieco lepiej znoszą spadki temperatury,niż marchew. Siew nasion pietruszki do wcześniej przygotowanej gleby odbywa się w listopadzie lub na początku grudnia.
Z odmian ozimych kopru do uprawy w tunelu foliowym nadaje się Lukullus, Ambrozja, Szmaragd, Amat. Termin siewu kopru ozimego to koniec listopada do lutego.
Z odmian ozimych szpinaku na wczesny zbiór nadają się: Olbrzym Zimowy, Nowozelandzki, Matador. Nasiona wysiewa się zazwyczaj do końca września na głębokość od 2 do 3 cm. W przeciwieństwie do marchwi i pietruszki, gdzie nasiona po siewie nie powinny skiełkować, w przypadku szpinaku nasiona powinny skiełkować, a przed nadejściem zimy rośliny powinny rozwinąć 2 do 3 liści. Spośród warzyw, szpinak jest jedną z tych roślin, które są najbardziej odporne na spadki temperaturowe.
