Uprawa słonecznika staje się coraz bardziej popularna. Pogoda sprzyja uprawom, w województwie świętokrzyskim do wysiewu słonecznika skłaniają także gleby. Jednym z rolników, który w tym roku założył taką uprawę jest Sylwester Kołodziejski z Wólki Trzemeckiej w gminie Bałtów, w powiecie ostrowieckim. To eksperymentalna uprawa, od powodzenia której zależeć będą jego dalsze plany związane ze słonecznikiem.
Jak mówi rolnik, w tych okolicach jest to pierwsza uprawa słonecznika. – Zdecydowałem się wysiać ziarno w sumie na 15 ha, ponieważ chciałem spróbować nowej uprawy, a z informacji, które uzyskałem od znajomych rolników i z internetu wynikało, że to przedsięwzięcie ma na moich polach szansę powodzenia. To pierwszy rok upraw i dopiero po tym sezonie będę dokładnie wiedział, jak ze słonecznikiem postępować u mnie na polu. Sąsiedzi oglądają, wypytują. Jeśli mnie się uda to przedsięwzięcie, być może i oni pójdą w moje ślady – mówi Sylwester Kołodziejski, który na 30 swoich ha i 120 ha dzierżawionych gruntów oprócz słonecznika prowadzi uprawy między innymi: rzepaku, facelii czy kukurydzy.
W tej chwili na jego polach w Wólce Trzemeckiej słonecznik jeszcze kwitnie, a ziarna powoli dojrzewają. – Nie ma problemu z ptakami, przed którymi przestrzega się plantatorów słonecznika. Słonecznik jest jednak rośliną, która wymaga zabiegów. Pole trzeba nawozić, stosować opryski. Żniwa przypadną na wrzesień, słoneczniki kosił będzie specjalnie przystosowany do tego zadania kombajn. Ziarno sprzedane zostanie na olej, a ze słomy powstanie nawóz, który potem zasili pole – wyjaśnia Sylwester Kołodziejski.
Wśród około 70 znanych gatunków słonecznika najpopularniejszy jest słonecznik zwyczajny – roślina jednoroczna o wydłużonym okresie wegetacji. W Polsce dużym uznaniem cieszy się uprawa słonecznika na kwiaty, stosowana jako zielonka lub zielony nawóz w poplonach, jednakże w ostatnich latach coraz popularniejsza staje się uprawa słonecznika na ziarno, z przeznaczeniem na olej, ponieważ jest opłacalna i łatwiejsza w przypadku rzepaku.
Słonecznik może rosnąć nie tylko na czarnoziemach, ale także na glebach brunatnych, na piasku gliniastym. Najniższy zalecany dla tej rośliny typ gleby to IVa. Gleby kwaśne czy gleby piaszczyste i suche nie nadają się do uprawy słonecznika, tak samo jak i gleby wilgotne i łuszczące się gliny oraz wolno ogrzewające się wiosną ciężkie gliny i iły. Gleby z dużą ilością wapna też nie są odpowiednie – nadmiar wapnia powoduje, że nasiona są drobne i niskotłuszczowe.
Słoneczniki najlepiej rosną na glebie obojętnej. Nie mają specjalnych wymagań dotyczących przedplonu. Sadzi się ją po korzeniach, roślinach strączkowych i ich mieszankach z trawą, a także po jęczmieniu czy pszenicy. W naszych warunkach glebowych najlepszą podsadką pod nasiona słonecznika są rośliny okopowe nawożone obornikiem.
Opłacalność uprawy słonecznika jest wysoka, ponieważ ma on mniejsze wymagania pokarmowe niż rzepak i koszt jego uprawy jest znacznie niższy. Przeciętny plon słonecznika w 2021 roku wynosił około trzy tony na hektar.
