Pomoc z unijnych środków do sprzedaży jabłek deserowych skierowanych do przetwórstwa – przewiduje projekt rozporządzenia Rady Ministrów. Resort rolnictwa wskazuje, że jest to związane z problemami na rynku tych owoców spowodowanymi m.in. wojną w Ukrainie.
Chodzi projekt rozporządzenia w sprawie realizacji przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zadań związanych z ustanowieniem nadzwyczajnej pomocy dla producentów jabłek. W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów ukazała się zapowiedź rozpoczęcia prac nad projektem.
Jak uzasadnia resort rolnictwa, „aktualnie mamy do czynienia z nadzwyczajnymi zaburzeniami funkcjonowania rynku jabłek deserowych wywołanymi ograniczeniem dostępu do rynku białoruskiego i innych rynków eksportowych spowodowanym wprowadzeniem z dniem 1 stycznia 2022 r. embarga na przywóz produktów rolnych z Unii Europejskiej i rosyjską agresją w Ukrainie”.
Spadek popytu na jabłka pogłębił się w związku z wojną w Ukrainie, w szczególności wobec częściowego lub całkowitego zablokowania łańcucha dostaw przebiegającego przez terytorium Ukrainy, Białorusi lub Rosji. Wojna przyczynia się też do większej podaży m.in. jabłek pochodzących z państw trzecich (np. Mołdawii), które ze względów politycznych zrezygnowały z ich eksportu na rynek Federacji Rosyjskiej, licząc na ich sprzedaż na rynku unijnym.
Komisja Europejska opublikowała rozporządzenie (z dnia 23 marca 2022 r.). przewidujące nadzwyczajną pomoc dla producentów w sektorach rolnych. Na ten cel zostanie wykorzystana rezerwa kryzysowa w wysokości 500 mln euro na całą UE. Polsce przypada ponad 44 mln euro.
Wykorzystując te fundusze, ministerstwo rolnictwa chce pomóc sadownikom poprzez zmniejszenie podaży jabłek deserowych na rynku i skierowanie części ich do wykorzystania jako surowiec dla przetwórstwa. Jabłka znajdujące się wciąż w chłodniach producentów zostałyby kupione przez zakłady przetwórcze w maju i ewentualnie czerwcu br. w celu ich przetworzenia.
– Zakłada się, że produkcja jabłek, która w normalnych warunkach trafiłaby na rynek białoruski i inne rynki eksportowe zostanie zagospodarowana w alternatywny sposób na cele spożywcze. Do wsparcia kwalifikować się będą wyłącznie jabłka deserowe, tj. spełniające minimalne wymagania jakości handlowej przewidziane w ramach normy dla klasy II – poinformowano. Dodano, że „skuteczność proponowanej pomocy wymaga jej pilnego uruchomienia”.
W ocenie resortu nadwyżka może sięgać 200-300 tys. ton jabłek.
Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to II kwartał 2022 r.
