Zarówno Rolniczy Handel Detaliczny, jak i sprzedaż bezpośrednia są coraz bardziej popularne wśród producentów żywności. Takiej formy zakupów produktów spożywczych bezpośrednio od rolnika poszukują też konsumenci.
Jak informuje Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Rolniczy Handel Detaliczny (RHD) pod nadzorem Inspekcji Weterynaryjnej prowadzi już 18 420 podmiotów, pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej 2398 podmiotów. Sprzedaż bezpośrednią pod nadzorem Inspekcji Weterynaryjnej (IW) prowadzą obecnie 15 873 podmioty.
Sprzedaż bezpośrednia jest jedną z form prowadzenia działalności. Prowadzenie sprzedaży bezpośredniej produktów pochodzenia zwierzęcego regulowane jest rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 30 września 2015 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej, które określa wymagania weterynaryjne jakie powinny być spełnione przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej, wielkość, zakres i obszar produkcji produktów oraz wymagania weterynaryjne dla miejsc prowadzenia takiej sprzedaży.
Do sprzedaży bezpośredniej dopuszcza się wyłącznie produkty wyprodukowane z własnych surowców przez podmiot prowadzący działalność w zakresie produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej. Sprzedaż bezpośrednia jest również ograniczona terytorialnie.
Rolniczy Handel Detaliczny (RHD)
Rolnicy prowadzący gospodarstwa rodzinne mogą rozpocząć działalność w ramach takiego handlu, ale muszą najpierw dokonać rejestracji (bez obowiązkowego zatwierdzenia) u powiatowego lekarza weterynarii (w przypadku produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego lub żywności zawierającej jednocześnie środki spożywcze pochodzenia niezwierzęcego i produkty pochodzenia zwierzęcego, tzw. „żywności złożonej”) lub państwowego powiatowego inspektora sanitarnego (w przypadku produkcji żywności pochodzenia niezwierzęcego). W tym celu trzeba złożyć odpowiedni wniosek do wymienionych organów urzędowej kontroli żywności.
Wsparcie „małego przetwórstwa”
Działalność przetwórcza rolników prowadzona na małą skalę, w tym także RHD była wspierana od akcesji Polski do Unii Europejskiej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 i 2014-2020, a obecnie staraniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, przeznaczono na nią wsparcie w Krajowym Planie Odbudowy i Zwiększania Odporności w ramach Inwestycji A 1.4.1. KPO.
Wkrótce rozpocznie się drugi nabór wniosków w ramach inwestycji A1.4.1 KPO, dotyczący wsparcia w zakresie przetwarzania lub wprowadzania do obrotu produktów rolnych, spożywczych, rybołówstwa lub akwakultury przez rolników i rybaków – tzw. małe przetwórstwo. Wnioski o refundację kosztów inwestycji objętych wsparciem ARiMR będzie przyjmowała od 2 stycznia do 2 lutego 2024 roku.
Dotychczas w ramach tej inwestycji od 17 października do 18 listopada 2022 r. ARiMR przeprowadziła pierwszy nabór. Wsparcie dotyczyło przetwarzania i wprowadzania do obrotu produktów rolnych, rybołówstwa i spożywczych w ramach rolniczego handlu detalicznego (RHD), sprzedaży bezpośredniej i działalności marginalnej, lokalnej i ograniczonej (MOL), tworzenie miejsc bezpośredniej sprzedaży dla spożywczych produktów lokalnych (miejsca obsługi podróżnych na obszarze dróg, w celu skracania łańcuchów żywnościowych i wzmocnienia pozycji rolnika oraz zapewnienia dodatkowych dochodów).
