Zabytkowa, drewniana, XIX-wieczna chałupa, która jest główną atrakcją Kakonina w Górach Świętokrzyskich to doskonale zachowany element świętokrzyskiej tradycji i zabudowy ludowej. Panie z Koła Gospodyń Wiejskich Śwarne Kakonianki właśnie zakończyły przygotowania obiektu do sezonu turystycznego.
W Kakoninie, w gminie Bieliny, w powiecie kieleckim znajduje się charakterystyczny dla wsi świętokrzyskich drewniany budynek mieszkalny, wybudowany w 1820 roku. Zabytkowa chałupa stoi w bezpośrednim sąsiedztwie głównych szlaków turystycznych Łysogór. We wnętrzu chałupy znajdują się autentyczne rekwizyty etnograficzne przedstawiające materialne warunki życia średniozamożnej rodziny rolniczej z przełomu XIX i XX wieku. We współpracy z mieszkańcami Gminy Bieliny samorząd dba o systematyczne odtwarzanie autentycznych eksponatów i rekwizytów gospodarstwa domowego.
Przed dekadą rozbudowano obiekt. Wokół zabytkowej chałupy dobudowano stodołę i wozownię oraz portiernię, wykonano bramę wjazdową i parking. Obecnie, na skraju lasu – Świętokrzyskiego Parku Narodowego, jedynie kilka kilometrów od szczytu Łysicy stoi piękny, stanowiący całość pod względem architektonicznym obiekt, nawiązujący do autentycznej zagrody świętokrzyskiej wsi sprzed kilkuset lat.
Wszystkie budynki wykonane są jednokondygnacyjne, z drewna, pokryte charakterystycznym gontem, z dachami czterospadowymi, ogrodzone drewnianym płotem stanowią ciekawą atrakcję turystyczną. Wstęp do zagrody jest bezpłatny.
Chałupa w Kakoninie składa się z trzech pomieszczeń w typowym układzie: sień – izba – komora. Wnętrze chaty odtworzone zostało na podstawie badań etnograficznych i archiwalnych i przedstawia warunki życia średniozamożnej rodziny rolniczej z przełomu XIX i XX wieku. Chałupę zbudował około 1820 roku Wojciech Samiec, z jodłowych bali na podmurówce z kamieni polnych.
Chata w Kakoninie prezentuje typowy dla Gór Świętokrzyskich styl architektury drewnianej. Wewnątrz zachowany jest charakterystyczny układ amfiladowy układ pomieszczeń. We wnętrzach można zwiedzać odtworzone pomieszczenia z urządzeniami z XIX i XX w.
Na co dzień o chatę dbają panie z Koła Gospodyń Wiejskich Śwarne Kakonianki. Przed kilkoma dniami zakończyły przygotowywanie obiektu do sezonu turystycznego i zapraszają do jego zwiedzania.
– Wśród wyposażenia chaty są przedmioty, które pochodzą z naszych rodzinnych domów i są cennymi pamiątkami po przodkach. Wnętrze chaty jest urządzone dokładnie tak, jak się mieszkało w Kakoninie jeszcze całkiem niedawno. Niektóre z nas dokładnie pamiętają takie domy. Nic dziwnego, że o te eksponaty dbamy z dużą starannością i sentymentem – mówią Bożena Winiarska – przewodnicząca oraz Teresa Mazur i Teresa Tosnowiec.