W piątek, 14 października, przypada Światowy Dzień Jaja. To nie tylko okazja, aby promować ten uznany za jeden z najzdrowszych w żywieniu produktów, ale także, aby sprawdzić jaką rolę w produkcji jaj odgrywają polscy rolnicy.
Święto to od 1996 roku przypada na drugi piątek października. Według danych GUS, w latach 2019-2020 statystyczny Polak zjadał odpowiednio 156 i 157 sztuk jaj kurzych rocznie. Poziom konsumpcji był jednak znacząco niższy niż przed dekadą, kiedy to spożycie jaj w Polsce przekraczało 200 sztuk rocznie.
Dlaczego jajko jest uważane za jeden z najzdrowszych i najlepiej zbilansowanych produktów spożywczych? Ponieważ zawiera dużą ilość nienasyconych kwasów tłuszczowych i stosunkowo mało nasyconych. Ma też sporo witaminy D i niewiele kalorii.
Jemy coraz więcej jajek
Światowa produkcja jaj kurzych od lat rośnie. W 2020 r. osiągnęła poziom 86,7 mln ton, czyli o 3 proc. więcej niż w roku poprzednim i o 70 proc. więcej niż w roku 2000, kiedy to osiągnęła poziom 51,1 mln ton. Największym na świecie producentem jaj kurzych są Chiny, które dostarczają około 35 proc. globalnej podaży. Na drugim miejscu w światowym rankingu są Stany Zjednoczone Ameryki Północnej z 8 proc. udziałem, a potem Indie – 7 proc. i Unia Europejska – 6 proc.
W 2020 r. produkcja jaj w Polsce wyniosła 10 mld sztuk, co uplasowało nasz kraj na trzeciej pozycji w Unii Europejskiej, po Hiszpanii i Niemczech.
Jaja konsumpcyjne stanowią u nas 85 proc. produkcji, 15 proc. przypada na jaja wylęgowe. W latach 2018-2020 roczna produkcja jaj kurzych łącznie wynosiła 11,7-12,0 mld sztuk. W 2020 r. w Polsce wyprodukowano 10 mld sztuk jaj konsumpcyjnych wobec 10,3 mld sztuk w roku 2019. Ich produkcja była o 6 proc. wyższa niż w roku 2017, w którym wyniosła 9,4 mld sztuk.
Najwięcej ferm wylęgowych jaj kurzych znajduje się na terenie województwa wielkopolskiego i mazowieckiego. Podaż jaj konsumpcyjnych z tych dwóch regionów odpowiada za 56 proc. całej produkcji krajowej.
Więcej produkujemy niż zjadamy
Produkcja jaj w Polsce znacząco przewyższa zapotrzebowanie naszego wewnętrznego rynku, dlatego nasz kraj Polska jest jednym z największych eksporterów tego produktu w Unii Europejskiej. Według wstępnych danych Ministerstwa Finansów, w 2021 r. za granicę sprzedano 141 tys. ton jaj za 160 mln euro, wobec 192 tys. ton i 204 mln euro w 2020 r. Mniejszy eksport jaj w 2021 r., w porównaniu z rokiem 2020, był wynikiem ograniczeń w handlu międzynarodowym oraz w funkcjonowaniu firm z sektora HoReCa wprowadzanych w celu przeciwdziałania rozwojowi pandemii koronawirusa oraz restrykcji w eksporcie spowodowanych występowaniem ognisk wirusa grypy ptaków, które ograniczyły bazę produkcyjną.
Gdzie jedzą polskie jajka?
Najwięcej jajek Polska eksportuje na rynki: Niemiec – 30,5 tys. ton, do Niderlandów– 30 tys. ton oraz na Węgry – 12 tys. ton i do Czech – 10 tys. ton.
