W drugim półroczu tego roku wzrost cen żywności będzie już jednocyfrowy, o ile nie stanie się nic nadzwyczajnego w związku z wojną na Ukrainie – mówił w środę wicepremier, minister rolnictwa i rozwoju wsi Henryk Kowalczyk.
Szef resortu rolnictwa pytany w środę w Sygnałach Dnia na antenie Polskiego Radia o ceny żywności w Polsce w związku z prognozami ekspertów, zakładającymi dalszy ich wzrost na przełomie I i II kwartału tego roku, przyznał, że „niestety żywność zdrożała więcej niż przeciętna inflacja”. Wskazał, że to „skutek nałożenia się bardzo wielu czynników”.
– Przede wszystkim żywność jest produkowana jak gdyby na bazie surowców energetycznych; gaz zdrożał 10-krotnie, wobec tego zdrożały nawozy trzykrotnie, wobec tego zdrożało zboże, środki do produkcji rolnej, stąd żywność koniecznie musiała zdrożeć – wymienił Kowalczyk.
– Pamiętajmy o tym, że zerowy VAT na żywność to jest jedyny zerowy VAT i jeszcze został przedłużony – zaznaczył Kowalczyk. Dodał, że Komisja Europejska „zabroniła” stosować ulgi w podatku VAT na inne produkty, m.in. paliwa, energię, gaz, nawozy.
Zdaniem wicepremiera będzie to rodziło skutki w cenach żywności. – Mimo że VAT jest zerowy, to ta podstawa cenowa ma powód do wzrastania, ale myślę, że jest to już szczyt wzrostu cen żywności (…), półrocze to powinno być już bardzo mocne wyhamowanie wzrostu – poinformował Kowalczyk.
– Jestem przekonany, że (…) w II półroczu br. wzrost cen żywności będzie już jednocyfrowy i powinniśmy zapomnieć o takich gwałtownych wzrostach cen żywności. Oczywiście zastrzegam – o ile nie stanie się nic nadzwyczajnego w związku z wojną na Ukrainie. Tutaj może być bardzo różny rozwój wypadków – stwierdził minister.
Do końca 2022 roku w ramach tarczy antyinflacyjnej VAT na żywność, a także gaz, wynosił 0 proc. Na początku listopada Komisja Europejska poinformowała, że obecne ramy prawne nie pozwalają na zastosowanie zerowej stawki VAT na gaz ziemny i nawozy, natomiast paliwa silnikowe nie mogą korzystać z żadnej obniżonej stawki VAT, nawet tymczasowo.
W związku z tym rząd przywrócił VAT na gaz od 1 stycznia 2023 r. i zaproponował rozwiązania, które zamrożą ceny gazu dla gospodarstw domowych i umożliwią refundację VAT dla mniej zamożnych osób ogrzewających domy gazem. Zdecydowano też, że stawka VAT na żywność na poziomie 0 proc. zostanie utrzymana do 30 czerwca 2023 r.
