Wiera Niczyporuk – reprezentant Polskiego Radia Białystok, Kapela Agopsowicza – reprezentant Polskiego Radia dla Ciebie, Grupa Wokalna Zespołu Pieśni i Tańca „Kurpie Zielone” – reprezentant Polskiego Radia Białystok oraz Czesław Adamczyk – reprezentant Polskiego Radia Kielce to tegoroczni laureaci II Ogólnopolskiego Festiwalu Muzyki Ludowej „Jawor – u źródeł kultury”, którego finał odbył się w Parku Etnograficznym w Tokarni.
Wiera Niczyporuk kultywuje miejscowy folklor śpiewając pieśni charakterystyczne dla wsi Malinninki. Prezentuje biały śpiew w najczystszej jego postaci. Jest kierownikiem artystycznym zespołu „Malinki” działającego przy Gminnym Ośrodku Kultury w Orli. To wielokrotna laureatka Konkursów Piosenki Ukraińskiej i Piosenki Białoruskiej.
– Od małego wychowywałam się w rozśpiewanej rodzinie. Po wojnie nasza wioska była spalona, ale co niedzielę i tak się spotykaliśmy i na zabawie śpiewałam z chłopakami na dwa głosy. Jak byłam młoda i wyszłam za mąż to chodziłam po podwórku i przy każdej czynności nuciłam, bo to dodawało mi energii. Brat mojego męża mówił „durna, zwariowała. Rąbie drzewo i śpiewa”, ale to dawało mi zdrowie i życie. Jak odchowałam dzieci to zaczęłam śpiewać na szerszą skalę i w tym roku mija 25 lat mojej działalności muzycznej – dodaje solistka.
Kapela Agopsowicza to formacja składająca się z instrumentalistów i śpiewaków praktykujących ludowe tradycje muzyczne Ziemi Radomskiej. Najważniejszym z ich celów jest zachowanie tamtejszego folkloru w naturalnym kształcie, bez stylizacji. Wbrew przekonaniom wielu, w takim jego ujęciu mieści się bowiem pełna gama możliwości interpretacyjnych i przestrzeń dla indywidualnej kreacji.
– Najważniejszym celem jest zachowanie tamtejszego folkloru w naturalnym kształcie, bez stylizacji – mówi Wiktor, członek zespołu. – To wielki zaszczyt, że otrzymaliśmy nagrodę Jawor w tej kategorii. Charakteryzuje nas żywiołowość i to, że jesteśmy w tej muzyce bardzo naturalni – dodaje muzyk.
Statuetka w kategorii zespół ludowy trafiła do Grupy Wokalnej Zespołu Pieśni i Tańca „Kurpie Zielone”, która powstała na bazie Zespołu Pieśni i Tańca „Kurpie Zielone” w 2020 roku w Białymstoku. Połączyła ludzi, którzy chcą zajmować się śpiewem tradycyjnym. Do Grupy Wokalnej należą osoby, które od dziecka śpiewały w lokalnych zespołach i chcą dalej rozwijać swoją pasję. W repertuarze zespół ma pieśni z Podlasia, Kurpi i Suwalszczyzny. Agnieszka Jakubicz z zespołu przyznała, że artyści nie spodziewali się tak dużego wyróżnienia.
– Jest to bardzo prestiżowa nagroda, która powinna stać na najwyższej półce. Jesteśmy z niej bardzo zadowoleni i dumni, że nasze województwo i nasze osiągnięcia zostały zauważone – dodała.
Natomiast w kategorii rękodzieło i sztuka ludowa statuetka trafiła do Czesława Adamczyka ze Skarżyska – Kamiennej. To uznany twórca i renowator harmonii trzyrzędowej i akordeonów. Czesław Adamczyk do dziś tworzy nowe i przeprowadza renowacje starych instrumentów. Należy do grona wybitnych artystów, którzy nie tylko potrafią zbudować skomplikowane instrumenty, ale również przepięknie zagrać na nich muzykę tradycyjną z własnego regionu.
– Od początku lat 70. XX wieku zająłem się budową instrumentów, bo wtedy mnie nie było stać na to, żeby kupić gotową harmonię u producenta. To wtedy bardzo drogo kosztowało. Zacząłem więc sam budować. Pomału, pomału i nauczyłem się tego wszystkiego. Teraz to zbuduję taką, że może i w całej Europie jest nie gorsza – podkreśla artysta.
Dyrektor Narodowego Centrum Kultury dr hab. Rafał Wiśniewski podkreśla, że organizacja festiwalu zasługuje na piątkę z plusem, a gości było mnóstwo.
– W ubiegłym roku ciężko było dostać się na teren Parku Etnograficznego w Tokarni, a w tym roku jest jeszcze trudniej. Są setki samochodów i tysiące ludzi. Tutaj chodzi też o tworzenie rodzinnych wspólnot w przyjemnej atmosferze przy tradycyjnej muzyce. To także projekt, w który włączyły się wszystkie rozgłośnie regionalne Polskiego Radia, więc jest to wyjątkowa sprawa – wyjaśnia dyrektor.
Senator Krzysztof Słoń zwraca uwagę, że frekwencja na Jaworze jest imponująca, większa niż rok temu.
– Cieszy mnie progres tego wydarzenia, zaczynaliśmy od regionu, a teraz obejmujemy całą Polskę. Temat ten zyskał aprobatę wszystkich rozgłośni regionalnych i wszyscy łączą siły, by poziom z roku na rok wzrastał. Ale to także jest okazja byśmy zapytali siebie co trzeba zrobić, żeby nasze zamiłowanie do kultury ludowej nie zakończyło się na tym pokoleniu, jak zaszczepić w młodzieży bakcyla miłości i szacunku do polskiej kultury – komentuje senator.
Andrzej Bętkowski, marszałek województwa świętokrzyskiego jest zadowolony, że ta inicjatywa spotkała się z tak dużym poparciem rozgłośni regionalnych Polskiego Radia.
– To inicjatywa, dzięki której przez te dwa dni twórcy kultury ludowej spotykają się, wymieniają doświadczeniami i prezentują swój talent – dodaje marszałek.
FINAŁ II OGÓLNOPOLSKIEGO FESTIWALU MUZYKI LUDOWEJ „JAWOR – U ŹRÓDEŁ KULTURY”
