Dynia, mimo że dobrze plonuje i ma wysoką wartość odżywczą wciąż jest niedoceniana przez rolników. A szkoda, bo jest znakomitą rośliną do uprawy w warunkach ekologicznych. Poza tym jest zdrowa i ma szerokie zastosowanie w przemyśle spożywczym.
Mała popularność dyni w Polsce jest spowodowana brakiem tradycji jej uprawy na dużych powierzchniach. Zazwyczaj rośnie więc na małych powierzchniach w przydomowych ogrodach czy na działkach.
Ojczyzną dyni jest Ameryka Środkowa. Do Europy dotarła za sprawą Krzysztofa Kolumba w XV wieku. Gdy odkryto jej kulinarne i zdrowotne zalety, stała się wykorzystywana w przemyśle spożywczym i paszowym.
W naszym klimacie i na naszych glebach dynia dobrze plonuje, ale wciąż nie jest uprawiana na dużych powierzchniach.
– Warto wiedzieć, że dynia lepiej niż inne gatunki przyczynia się do uwalniania składników pokarmowych z masy organicznej zawartej w glebie, dlatego jest odpowiednia do uprawy w warunkach ekologicznych, a pozyskiwany plon może być wyższy niż z upraw konwencjonalnych – informuje Mateusz Komenda, ekspert z ŚODR.
Dynia to roślina ciepłolubna, która najlepiej rośnie w temperaturze 25 stopni Celsjusza. Jest wrażliwa na przymrozki. Najlepsze dla niej stanowisko to pole nasłonecznione i osłonięte od wiatru. Dynia ma płytki system korzeniowy i dużą powierzchnie liści, dlatego źle znosi niedobory wody. Powinna być sadzona na glebach wilgotnych, ale nie podmokłych. Może być uprawiana na rożnych typach gleb z wyjątkiem zimnych, zlewnych, ciężkich iłów oraz glebach zbyt piaszczystych. Najlepszy dla niej odczyn gleby to pH 6,7-7,0. Dynia ma duże wymagania nawozowe, dlatego powinna być uprawiana na oborniku.
– Ze względu na specyfikacje produkcji ekologicznej wymagania w stosunku do wykorzystywanych odmian są bardziej zaostrzone niż w tradycyjnych metodach uprawy. Właściwy dobór odmian do uprawy ekologicznej jest jedna z najłatwiejszych do zastosowania i najskuteczniejszych metod ograniczenia ryzyka porażenia upraw przez choroby i szkodniki, między innymi mączniaka prawdziwego i rzekomego. Pożądaną cechą jest intensywna pomarańczowa barwa miąższu – wyjaśnia Mateusz Komenda.
Zalecane odmiany do uprawy ekologicznej to: Amazonka, Ambar, Justynka F1, Karowita, Uchiki, Kuri, Bambino, Hokkaido.
Plonowanie w rolnictwie ekologicznym zależy od gatunku i wynosi w przypadku odmiany Hokkaido 10-20 t na ha, a w przypadku odmiany Bambino nawet 40-60 t na ha. Z jednego hektara można uzyskać 500-800 kg pestek.
Dynię zbiera się ręcznie dojrzałą, przed wystąpieniem pierwszych przymrozków, może być przechowywana przez kilka miesięcy w temperaturze 6-10 stopni Celsjusza i wilgotności powietrza 70-80 procent.
