101,4 MHz | 90,4 Kielce | 100,00 MHz Włoszczowa DAB+ M10D 215,072 MHz
Napisz do nas
Zadzwoń do studia 41 200 20 20
Zoom na wieś
wtorek, 20 maja, 2025
  • AKTUALNOŚCI
  • KALENDARZ
  • KULINARIA
  • KOMUNIKATY
  • PORTALE RADIA KIELCE
    • Radio Kielce
    • Folk Radio
    • Podcasty Radia Kielce
    • Centrum Edukacji Medialnej
    • Projekt Praca
    • Wielka literatura w cyfrowym świecie
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Zoom na wieś
  • AKTUALNOŚCI
  • KALENDARZ
  • KULINARIA
  • KOMUNIKATY
  • PORTALE RADIA KIELCE
    • Radio Kielce
    • Folk Radio
    • Podcasty Radia Kielce
    • Centrum Edukacji Medialnej
    • Projekt Praca
    • Wielka literatura w cyfrowym świecie
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Zoom na wieś
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Strona główna AKTUALNOŚCI

Wyzwoliny kosiarza na polskiej wsi

Wyzwoliny kosiarza na polskiej wsi

Janusz Adach brał udział w inscenizacji obrzędu wyzwolin kosiarza razem ze swoim wnukiem. / Fot. Marzena Smoręda

Na polskiej wsi przez wieki praktykowane były wyzwoliny kosiarza. Był to radosny obrzęd, w czasie którego młody kosiarz stawał się pełnoprawnym członkiem społeczności żniwiarskiej. Zwyczaj ten można było oglądać podczas Święta Chleba w Tokarni.

– Wyzwolenie kosiarza jest to dopuszczenie młodego kosiarza do koszenia wspólnie ze starymi kosiarzami. To inaczej egzamin czeladniczy dla praktykanta. Taki kosiarz musiał zdać przeróżne testy np. z koszenia trawy tępą kosą, ze znajomości budowy, ostrzenia czy klepania kosy – mówił Janusz Adach, który brał udział w inscenizacji.     

Zabawa żniwiarzy zaczynała się po dniu pracy, w trakcie którego młody kosiarz, zwany wtedy „wilkiem”, udowadniał, że potrafi posługiwać się kosą i jest gotowy do pracy przy żniwach. Później tak udekorowanego w roślinne powrósło i wieniec, kosiarze i muzykanci prowadzili w pochodzie do domu gospodarza, gdzie młodemu „wyzwoleńcowi” dawano frycówkę, czyli płatano mu różne figle. W niektórych regionach kraju „wilka” od frycówki mogła uwolnić jedna ze żniwiarek, zarzucając na niego białą chustkę.

Z okazji „wykupienia” jeden z kosiarzy przeważnie wygłaszał humorystyczną mowę okolicznościową, a potem wyzwolony kosiarz zapraszał wszystkich do karczmy na poczęstunek. Od czasu wyzwolin, kosiarz mógł pełnoprawnie uczestniczyć w zbiorach, ale nie mógł być przodownikiem. Zwyczaj ten rozpowszechnił się w XVII wieku wraz z użyciem kos w trakcie żniw.

Jak mówił Janusz Adach na naszej wsi w żniwach uczestniczyły całe rodziny. – Byli kosiarze, odbieraczki i dzieci, które zbierały starannie wszystkie źdźbła zboża. Najpopularniejszym zbożem było żyto, które najpierw żęto sierpem. Kosa wkroczyła na pola dopiero na przełomie XIX i XX wieku. Zastępowanie sierpów przez kosy napotykało na opór zwłaszcza ludzi starszych, którzy nie mogli pogodzić się z tak gwałtowną przemianą zbioru zbóż.

ZOOM NA WIEŚ - KULINARIA

FOLK RADIO

Tagi: Janusz AdachŚwięto ChlebaTokarniawieśwyzwolenie kosiarzażniważyto
Udostępnij234Tweet146Wyślij
Poprzedni wpis

Co słychać w sandomierskich winnicach?

Następny wpis

Ceny warzyw i owoców w Ostrowcu Świętokrzyskim (5.09.2023)

Marzena Smoręda

Marzena Smoręda

Redakcja Publicystyki, dziennikarz

Następny wpis
Niewielkie zmiany cen na giełdzie warzyw i owoców

Ceny warzyw i owoców w Ostrowcu Świętokrzyskim (5.09.2023)

KALENDARZ KONSUMENTA I ROLNIKA

0 Events loaded

 

  • Dzisiaj

    0

    Nic nie znaleziono

  •  

  •  

  •  

  •  

Kalendarz
    Kategoria
      Organizator
        Lokalizacja
          Polecane
          • Tylko promowane
          • Dołącz
          • Wyklucz
          Zobacz więcej

          No events found

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          -

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          DN_T

          Nie masz żadnych eventów na ten dzień

          Zobacz więcej

          Nie masz żadnych eventów na ten miesiąc

          Zobacz więcej

          Nie masz żadnych eventów na ten miesiąc

          No mapped events found in this timeline

          Radio Kielce

          Radio Kielce - największe radio w regionie świętokrzyskim

          101,4 MHz Świętokrzyskie | 90,4 MHz Kielce | 100,0 MHz Włoszczowa | 215,072 MHz / KANAŁ 10D

          ul. Radiowa 4, 25-317 Kielce
          tel. 41 368 12 00
          fax. 41 344 65 44
          radio@radiokielce.pl

          Obserwuj nasze profile

          Brak wyników
          Zobacz wszystkie wyniki
          • AKTUALNOŚCI
          • KALENDARZ
          • KULINARIA
          • KOMUNIKATY
          • PORTALE RADIA KIELCE
            • Radio Kielce
            • Folk Radio
            • Podcasty Radia Kielce
            • Centrum Edukacji Medialnej
            • Projekt Praca
            • Wielka literatura w cyfrowym świecie

          Copyright © Polskie Radio Regionalna Rozgłośnia w Kielcach "Radio Kielce" SA 2024.