Zachowanie sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych – interwencja w ramach PS WPR 2023-2027

Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 zakłada podejmowanie 5-letnich zobowiązań w ramach interwencji rolno-środowiskowo-klimatycznych, między innymi interwencji 8.4. – Zachowanie sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych.

Interwencja – Zachowanie sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych – ma na celu ochronę sadów dawnych odmian drzew owocowych, nieprzydatnych do uprawy towarowej, lecz stanowiących cenne dziedzictwo i zasób genetyczny, a także środowisko życia wielu organizmów i cenny element krajobrazu wiejskiego.

Beneficjentem programu może zostać każda osoba posiadająca gospodarstwo rolne położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o powierzchni użytków rolnych nie mniejszej niż 1 ha.

W ramach tej interwencji beneficjenci zobowiązują się do realizacji określonych wymogów obejmujących w szczególności:

• utrzymanie wielogatunkowych lub wieloodmianowych sadów złożonych z drzew owocowych odmian tradycyjnych jabłoni, gruszy, czereśni, wiśni lub śliw,
• odpowiednie użytkowanie i pielęgnację tych sadów,
• ograniczenie stosowania środków ochrony roślin.

Wsparcie dotyczy istniejących starych sadów, co najmniej 15 lat po nasadzeniu.

Zobowiązania podejmowane są na okres 5 lat.

Wymogi:

1. Zachowanie sadu tradycyjnych odmian drzew owocowych, który obejmuje co najmniej 12 drzew:
   1. rozmnażanych na silnie rosnących podkładkach,
   2. prowadzonych jako pienne drzewa,
   3. w wieku od 15 lat,
   4. reprezentujących nie mniej niż 4 odmiany lub gatunki;
2. Liczba drzew w przeliczeniu na 1 ha powierzchni sadu jest nie mniejsza niż 90 – przy czym istnieje możliwość uzupełnienia. Uzupełnienia dokonuje się drzewami rozmnażanymi na silnie rosnących podkładkach i prowadzonymi jako pienne drzewa;
3. Co najmniej 75 proc. drzew ma minimalną wysokość pnia 1,20 m (pozostałe 25 proc. drzew, które są niższe są wliczane do obsady);
4. Sad nie jest prowadzony jako uprawa jednorzędowa;
5. Zakaz stosowania środków ochrony roślin, z wyjątkiem dopuszczonych do stosowania w rolnictwie ekologicznym;
6. Wykonywanie, zgodnie ze wskazaniami doradcy rolnośrodowiskowego, podstawowych zabiegów pielęgnacyjnych w sadzie:
   1. cięcie formujące i sanitarne drzew oraz prześwietlające nadmiernie zagęszczone korony;
   2. usuwanie odrostów i samosiewów;
   3. bielenie pni drzew starszych i zabezpieczanie pni młodych drzew przed ogryzaniem przez gryzonie i zającokształtne.
7. Koszenie trawy co najmniej raz w sezonie wegetacyjnym, nie później niż do 31 sierpnia lub wypasanie w okresie wegetacyjnym;
8. Zebranie i usunięcie skoszonej biomasy (możliwe pozostawienie rozdrobnionej biomasy); w terminie do 2 tygodni po pokosie biomasa powinna zostać usunięta z działki rolnej lub ułożona w pryzmy, w tym pryzmy balotowe, stogi lub brogi;
9. Obowiązek posiadania planu działalności rolnośrodowiskowej.

Płatność przyznawana jest do hektara objętego 5-letnim zobowiązaniem, w formie zryczałtowanej, według stawki wyliczonej na podstawie utraconych dochodów i dodatkowo poniesionych kosztów wynikających z realizacji tego zobowiązania.

Do płatności kwalifikują się działki rolne nie mniejsze niż 0,1 ha.

Stawka płatności wynosi 2 117 zł/ha.

Anna Janus