Zimowit to roślina cebulowa, która zakwita dopiero we wrześniu. Ma piękne fioletowe kwiaty, zapowiadające nadchodzącą jesień i do złudzenia przypominające krokusy. Zimowity zdobią ogród, ale są niebezpieczne dla człowieka i zwierząt. Kiedy sadzić i jak pielęgnować tę roślinę?
Zimowit należy do rodziny liliowatych, ale jest bardzo podobny do krokusa. Dziko rosnące zimowity spotyka się w Europie nad Morzem Śródziemnym, a także w Azji Środkowej i Indiach. W Polsce w warunkach naturalnych zimowity rosną na Podkarpaciu i w pasie nadmorskim.
Chociaż objęte są ścisłą ochroną gatunkową, ich populacja wciąż się zmniejsza na skutek zbierania bulw do celów leczniczych oraz zaorywania i osuszania łąk.
To roślina, która u progu jesieni udekoruje ogród, jednak przez okres wiosny i lata jest mało dekoracyjna. Liście zimowitów pojawiają się wiosną i utrzymują do czerwca. Następnie żółkną i zamierają. Roślina wchodzi wówczas w stan spoczynku. We wrześniu pojawiają się kwiaty zimowitów i kwitną aż do października. Wyrastają wprost z ziemi i mają wysokość od 5 do 25 cm. Najczęściej są koloru fioletowego, ale są też gatunki i odmiany kwitnące na różowo i biało. Zimowity są mrozoodporne i zimują w gruncie w postaci mięsistej bulwy.
Jak uprawiać i pielęgnować zimowity?
Najlepsze dla zimowitów jest stanowisko słoneczne lub nieco zacienione. Pięknie prezentują się sadzone w grupach na wilgotnej próchniczej, przepuszczalnej glebie, najlepiej o odczynie obojętnym lub lekko zasadowym.
Zimowity są mało wymagające w uprawie, potrzebują tylko starannego odchwaszczania i podlewania w okresach suszy. Na ubogich glebach warto nawozić je 2-3 razy w okresie intensywnego wzrostu nawozami wieloskładnikowymi. Nie można zimowitów nawozić w czasie kwitnienia.
Zimowity są długowieczne i mogą rosnąć na jednym miejscu przez 3-4 lata. Jeśli rosną dłużej, nadmiernie się zagęszczają, ponieważ co roku przybywa im bulw przybyszowych. Należy je wówczas rozsadzić i przenieść w inne miejsce. Bulwy zimowitów należy wykopywać co kilka lat, najlepiej w połowie czerwca. Trzeba je wówczas oczyścić i do czasu sadzenia przechować w koszykach w suchym, przewiewnym pomieszczeniu.
Zimowity powinno się rozmnażać na początku lata – w drugiej połowie czerwca lub na początku lipca. Sadzić należy je w sierpniu. Bulwy najlepiej sadzić w niewielkich skupiskach, na głębokości 10-15 cm.
Uwaga! Wszystkie części zimowitów są trujące Głównie nasiona i bulwy zawierają trujący dla człowieka i zwierząt alkaloid – kolchicynę. Nawet woda, w której rośliny stoją w wazonie staje się trująca.
