Wszedł w życie tzw. Program azotanowy – rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu”.
W odniesieniu do dotychczas obowiązujących od 2020 r. przepisów wprowadzono zmiany, które dotyczą w szczególności:
1). wprowadzenia elastycznego wiosennego terminu nawożenia;
możliwość stosowania nawozów wcześniej, czyli w okresie od 1. do ostatniego dnia lutego, jeżeli nastąpi przejście średniej temperatury powietrza przez próg:
- 3 °C w przypadku roślin zasianych jesienią, upraw trwałych, upraw wieloletnich i trwałych użytków zielonych;
- 5 °C w przypadku pozostałych upraw.
Jako przejście przez próg danej temperatury należy wskazać termin, w którym:
- przez 5 dni następujących po sobie, każdego dnia średnia dobowa temperatura powietrza przekroczyła 3 °C lub
- w którym przez 5 dni następujących po sobie, każdego dnia średnia dobowa temperatura powietrza przekroczyła 5 °C.
Wykaz powiatów, w których nastąpiło przejście średniej dobowej temperatury powietrza przez próg 3 °C i powiatów, w których nastąpiło przejście średniej dobowej temperatury powietrza przez próg 5 °C, jest publikowany w lutym codziennie na stronie internetowej Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowego Instytutu Badawczego, pod adresem: https://agrometeo.imgw.pl/.
2). aktualizacji wskaźników produkcji nawozów naturalnych i zawartego w nich azotu;
- dodano nowe grupy, takie jak osły, bawoły, lamy, alpaki oraz uporządkowano podział na grupy technologiczne dla innych gatunków;
- uwzględniono także zasady obliczania produkcji nawozów naturalnych w przypadku otwartego systemu utrzymania;
3) dodania równoważników nawozowych dla ścieków i osadów ściekowych, pozwalające na uwzględnienie tych źródeł azotu w bilansach;
4) zaktualizowano sposób obliczania maksymalnych dawek nawozów azotowych;
(dot. niektórych upraw, takich jak m.in.: kukurydza uprawiana na zieloną masę, kapusta włoska, konopie włókniste, len włóknisty oraz szparagi).
– Wdrożenie Programu działań wynika z realizacji tzw. dyrektywy azotanowej, zgodnie z którą dokument ten podlega przeglądowi i aktualizacji co cztery lata. Jego głównym zadaniem jest ograniczenie oddziaływania sektora rolniczego na stan wód powierzchniowych i podziemnych poprzez racjonalną gospodarkę nawozami, skutkującą zmniejszeniem spływu substancji biogennych do wód – mówi Katarzyna Sowa-Cichecka, dyrektor Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w Kielcach.
Program uwzględnia postęp i zmiany zachodzące w rolnictwie, bazując na najnowszych wynikach badań w zakresie nauk rolniczych. Wprowadzone rozwiązania mają służyć dalszej poprawie jakości wód powierzchniowych i podziemnych, poprzez umożliwienie lepszego wykorzystania składników pokarmowych przez rośliny i w konsekwencji ograniczenie dopływu azotanów do tych wód.
Dzięki wprowadzonym zmianom w Programie działań rolnicy będą mogli rozpocząć nawożenie w lutym, jeżeli warunki pogodowe będą wskazywać na rozpoczęcie wegetacji, ale jest to ściśle związane z pogodą.
W nowych przepisach zaktualizowano dane wykorzystywane do obliczania dawki nawozów azotowych mineralnych oraz wartości pobrania jednostkowego azotu, które określają ilość tego makroelementu pobieraną przez rośliny.
– Plany nawożenia azotem albo obliczenia maksymalnych dawek azotu opracowane albo wykonane przed dniem wejścia w życie rozporządzenia na podstawie przepisów dotychczasowych zachowują ważność do dnia 31 grudnia 2023 r. Zamiany zamieszczone zostały na stronie internetowej Krajowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w Warszawie (www.schr.gov.pl w zakładce Program azotanowy).
Ponadto, na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ministerstwa Infrastruktury pod adresem: https://www.gov.pl/web/infrastruktura/pytania-i-odpowiedzi-do-programu-azotanowego (zakładka Pytania i odpowiedzi do Programu azotanowego”) można pogłębić wiedzę na temat wprowadzonych zmian – informuje Katarzyna Sowa-Cichecka.
