Odżywcze i lecznicze właściwości preparatów pszczelich znane są od wieków. Nie tylko miód, ale i inne preparaty z ula działają bakteriostatyczne, bakteriobójczo, regeneracyjnie, znieczulająco i detoksykacyjnie. Podnoszą też odporność oraz poprawiają metabolizm. Tajemnice ula zdradza pszczelarz Arkadiusz Kubicki.
Miód
Jednym z podstawowych produktów pozyskiwanych z ula jest miód. W Polsce spośród miodów nektarowych najbardziej rozpowszechnione są: rzepakowy, lipowy, wrzosowy, gryczany i akacjowy. Miody spadziowe otrzymywane są ze spadzi jodłowej i świerkowej. Te gatunki miodu różnią się między sobą kolorem, smakiem i aromatem.
W miodach wykryto ponad 300 składników należących do różnych grup związków: głównie węglowodany, w tym łatwo przyswajalne przez organizm cukry proste: glukozę i fruktozę. Są też białka – przede wszystkim albuminy i globuliny oraz aminokwasy.
– Własności lecznicze miodu związane są głównie z obecnością witamin, mikroelementów, enzymów, kwasów organicznych. Ich zawartość w miodzie jest różna i w dużym stopniu zależna od jego pochodzenia oraz obecności w nim pąku kwiatowego i mleczka. Najczęściej w miodzie znajdziemy witaminy z grupy B, w tym B1, B2, B5, B6, kwas foliowy, kwas nikotynowy. Ponadto w miodach stwierdzono także obecność witaminy C, witaminy D i K oraz prowitaminy witaminy A, czyli ţ-karotenu.
Wśród mikroelementów są m.in.: mangan, cynk, miedź i kobalt, które stymulując produkcję przeciwciał, zwiększają odporność organizmu – mówi pszczelarz Arkadiusz Kubicki, właściciel przydomowej pasieki.
Ważnym dla zdrowia produktem wytwarzanym przez pszczoły, wykorzystywanym zarówno w kosmetyce, jak i w farmacji, jest propolis, czyli tzw. kit pszczeli. To lepka substancja żywiczna o żółtej, zielonej lub brunatnej barwie oraz przyjemnym, aromatycznym zapachu. Propolis powstaje przez wymieszanie zebranych z roślin substancji żywicznych z wydzieliną pszczół. W ulu jest materiałem budulcowym. Za jego pomocą pszczoły przytwierdzają plastry, powlekają ściany ula, zabezpieczają jego uszkodzenia.
Propolis działa bakteriobójczo i grzybobójczo. Zapobiega szerzeniu się chorób wśród pszczół oraz procesom gnilnym w ulu.
Mleczko pszczele
Innym cennym produktem z ula jest mleczko pszczele. To wydzielina gruczołów gardzielowych młodych pszczół, przeznaczona do karmienia larw w ciągu pierwszych trzech dni ich życia. Ma ono konsystencję podobną do śmietanki. Jego skład chemiczny zależy od tego, czym są karmione larwy matki pszczelej, jak również od czasu, w którym zostało pozyskane. Mleczko pszczele jest produktem o bardzo małej trwałości, wymagającym szczególnego konserwowania – tłumaczy Arkadiusz Kubicki.
Głównymi składnikami mleczka pszczelego są: białka, cukry, lipidy, kwasy organiczne, hormony, enzymy i biopierwiastki. Jest to produkt bogaty w witaminy.
Dzięki tym składnikom mleczko działa tonizująco, normalizuje wydzielanie gruczołów łojowych, reguluje nawilżanie i elastyczność skóry.
Pyłek kwiatowy
Pszczoły zbierają z kwiatów pyłek, mieszają go ze śliną oraz nektarem i przenoszą do ula, gdzie zostaje on dalej przetworzony w tzw. pierzgę.
– W pyłku kwiatowym, pochodzącym z różnych gatunków roślin, zidentyfikowano ponad 250 związków organicznych i biopierwiastków. W jego składzie stwierdzono obecność około 30 enzymów, które ułatwiają i stymulują procesy biochemiczne w organizmie człowieka. Pyłek zawiera także duże ilości składników odżywczych, takich jak: białka, aminokwasy, cukry, błonnik, składniki mineralne, witaminy z grupy B i witaminę C – wymienia zalety pszczelego pyłku pszczelarz.
Wosk pszczeli
Kolejnym skarbem z ula jest wosk pszczeli. – To produkt wytwarzany z miodu przez młode pszczoły. Jest to wydzielina trawienna powstająca z miodu i pyłków kwiatowych, zależnie od pokarmu pszczoły różniąca się jakością i kolorem.
Pozyskuje się go poprzez stopienie plastrów po oczyszczeniu ich z miodu. Naturalny wosk jest na zimno kruchy i ziarnisty, ma przyjemny zapach, zbliżony do zapachu miodu i propolisu. Wosk zawiera w swoim składzie około 300 różnorodnych związków – wyjaśnia Arkadiusz Kubicki.
Wosk pszczeli uelastycznia i zmiękcza skórę. Z tego m.in. powodu bardzo chętnie używany jest do wyrobu wysokiej jakości emulsji, zarówno w postaci kremów, jak i balsamów, mleczek. Ponadto znalazł on zastosowanie w pomadkach do ust.
