Muszka plamoskrzydła (Drosophila suzukii) nazywana także muszką plamistą, należy do bardzo groźnych szkodników inwazyjnych występujących zwłaszcza w uprawach roślin jagodowych. Atakuje ona m.in. truskawki
Poziomka truskawka (Fragaria ×ananassa Duchesne) – rośli... More, borówki
Borówka wysoka, niebieska jagoda (Vaccinium corymbosum L.) ... More, maliny, jeżyny, ale także drzewa pestkowe oraz owoce gatunków dziko rosnących.
Drosophila suzukii jest gatunkiem pokrewnym do muszki owocowej (Drosophila melanogaster). Jednak w przeciwieństwie do niej atakuje zdrowe i nieuszkodzone owoce. Uszkodzone przez muszkę plamoskrzydłą owoce tracą wartość konsumpcyjną i handlową.
To mucha z czerwonymi oczami, o rozpiętości skrzydeł 5-6 mm. Samica wielkości 3,2-3,4 mm, ciało o barwie żółto-jasnobrązowej, na jej odwłoku widoczne są ciemne pasy oraz silne, ząbkowane pokładełko, którego funkcją jest nacinanie skórki owocu, celem złożenia w jego wnętrzu jaj. Samiec jest nieco mniejszy, z czarnymi plamami w dolnej części skrzydeł i czarnymi grzebieniami na łączeniach segmentów przednich odnóży.
Jednym z podstawowych działań mających na celu przeciwdziałanie szkodom wyrządzanym przez muszkę są działania profilaktyczne:
- przestrzeganie higieny uprawy – konieczne jest zbieranie wszystkich owoców (także porażonych przez choroby oraz tzw. mumie) z plantacji zarówno z roślin, jak i z gleby pod nimi, aby nie wabiły much szkodnika,
- monitoring plantacji – pojawienie się pierwszych osobników jest momentem, w którym powinno się podjąć szybkie działania ograniczające jego populację.
- przykrywanie plantacji siatkami może dać dobre efekty, ale oczka nie powinny być większe niż 0,6 x 0,8 mm. W uprawach tunelowych można zabezpieczyć otwory wlotowe,
- stosowanie repelentów (substancji odstraszających muchówki od owoców) – opryskanie roślin podczas dojrzewania owoców,
- częstszy zbiór owoców – dzięki temu na roślinach będzie mniej owoców dojrzałych, do których samice D. suzukii będą mogły składać jaja,
- pozbiorcze szybkie schładzanie owoców i przechowywanie ich w niskiej temperaturze powoduje wzrost śmiertelności jaj i larw.
Do monitorowania plantacji oraz masowego odłowu Drosophila suzukii stosowane są pułapki z płynem wabiącym (atraktant). Pułapki powinny być regularnie przeglądane raz w tygodniu. W tym celu należy przelać płyn z odłowionymi owadami przez gęste sitko do oddzielnego naczynia.
Pułapki do monitoringu muszki plamoskrzydłej można wykonać we własnym zakresie. Do przygotowania pułapki można wykorzystać zamykaną plastikową butelkę/pojemnik o pojemności 1-1,5 l. W górnej części należy wykonać kilka małych otworów o średnicy 2-3 mm, przez które mogą wchodzić odławiane muchy. Otwory powinny znajdować się ponad płynem wabiącym, który zostanie wlany do pułapki. Jako płyn wabiący można wykorzystać dostępne w sprzedaży lub samodzielnie przygotowaną mieszaninę na bazie np. 200 ml octu winnego (jabłkowy) + 50 ml czerwonego wina. Dodanie kropli detergentu obniży napięcie powierzchniowe, dzięki czemu szkodnik topi się w cieczy wypełniającej pojemnik.
Szerzej na temat tego szkodnika na stronie ŚODR.
