Skąd wziął się makowiec na wigilijnym stole? Ponieważ mak miał przynosić bogactwo, płodność, urodzaj i zapewnić w następnym roku dobrobyt domownikom. Chodziło też o zdrowie.
Nie mogło go zabraknąć, bo to zwiastował przyjście na dom nieszczęścia. Mak uznawano za środek do wędrowania między światami, symbol zarówno życia, jak i śmierci. Wierzono, że zmarli opiekują się ziarnem zsyłanym na ziemię, które zwiastuje urodzaj. Dla chrześcijan z kolei, to symbol wiary i płodności.
Warto jednak wiedzieć, że nasiona maku składają się głownie z tłuszczów. Ich głównym składnikiem są kwasy: linolenowy i oleinowy, które zmniejszają ryzyko rozwoju miażdżycy i choroby wieńcowej. Pod warunkiem, że są używane komplementarnie z kwasami tłuszczowymi omega-3.
Są również bogatym źródłem białka, witamin (A, D, E, B3) raz składników mineralnych – głównie wapnia, który stanowi podstawowy składnik mineralny kości i zębów oraz jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania nerwów. Mak zawiera także cenny błonnik, który usprawnia procesy trawienia i obniża poziom cholesterolu.
Jak przygotować tradycyjną struclę makową?
Ciasto drożdżowe: 500 g mąki pszennej, 14 g drożdży instant lub 50 g świeżych, 50 g cukru, 200 ml mleka, 2 jajka, 50 g masła.
Nadzienie: 450 g masy makowej z puszki.
Lukier: 1 szklanka cukru pudru, 3-4 łyżki soku z cytryny, 30 g skórki pomarańczowej
Oraz 1 jajko i 2 łyżki mleka.
Sposób przygotowania: Ciasto: Drożdże instant wystarczy wymieszać z mąką. Ze świeżych drożdży zrobić rozczyn: drożdże rozetrzeć z łyżką cukru aż się rozpuszczą, następnie dodać 100 ml ciepłego mleka i łyżkę mąki, dokładnie wymieszać i odstawić na 10-15 minut do wyrośnięcia.
Do miski wsypać mąkę, dodać drożdże, resztę ciepłego mleka, cukier i delikatnie zgrubnie wymieszać. Dodać jajka i ponownie powoli wymieszać.
Dodać miękkie masło i zacząć wyrabiać składniki. Wyrabiać ciasto przez ok. 15 minut aż będzie gładkie i elastyczne (mikserem planetarnym lub ręcznie).
Ciasto umieścić w dużej misce, przykryć i odstawić na ok. 45 minut do wyrośnięcia.
Ciasto wyłożyć na stolnicę oprószoną mąką i chwilę je powygniatać. Uformować kulę, podzielić na 2 części. Pierwszy kawałek ciasta rozwałkować na prostokąt ok. 20 x 30 cm. Posmarować połową masy makowej. Zwinąć w roladkę wzdłuż dłuższego boku i delikatnie ją oklepać. Przekroić wzdłuż nożem na pół (jak widać na zdjęciach poniżej) i zawinąć obie części. Zwinięty makowiec położyć na jednej połowie blaszki z wyposażenia piekarnika wyłożonej papierem. Obok położyć drugi makowiec. Odstawić na ok. 20 minut do wyrośnięcia.
Makowce posmarować pędzelkiem mieszaniną jajka i mleka i wstawić do nagrzanego do 180 stopni C piekarnika na ok. 20 minut i piec na złoty kolor. Wyjąć z piekarnika i po całkowitym ostudzeniu polać lukrem.
„Świętokrzyska tradycja źródłem inspiracji”
Książka „Świętokrzyska tradycja źródłem inspiracji” opracowana przez Świętokrzyski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach to bardzo interesująca lektura o tradycji województwa świętokrzyskiego w kulinarnym aspekcie. Została wydana została w ramach operacji własnej Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich (SIR) „Zintegrowanie usług okołorolniczych w województwie świętokrzyskim jako innowacyjne narzędzie rozwoju obszarów wiejskich”. Prezentujemy tradycyjne przepisy zaczerpnięte ze świętokrzyskiej wsi. Niech będą one inspiracją dla młodszego pokolenia i bazą dla rozwoju lokalnej gastronomii i przetwórstwa rolnego oraz wizytówką promującą region świętokrzyski.
