„Świętokrzyska tradycja źródłem inspiracji” – książka opracowana przez Świętokrzyski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach to bardzo interesująca lektura o tradycji województwa świętokrzyskiego w kulinarnym aspekcie.
Została wydana w ramach operacji własnej Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich (SIR) „Zintegrowanie usług okołorolniczych w województwie świętokrzyskim jako innowacyjne narzędzie rozwoju obszarów wiejskich”.
Prezentujemy tradycyjne przepisy zaczerpnięte ze świętokrzyskiej wsi. Niech będą one inspiracją dla młodszego pokolenia i bazą dla rozwoju lokalnej gastronomii i przetwórstwa rolnego oraz wizytówką promującą region świętokrzyski.
Pieprzok
Pieprzok to potrawa dawnych mieszkańców ziemi zawichojskiej, dziś prawie niespotykana w lokalnych domostwach. Przemijalność jej popularności ściśle związana jest z zanikiem wypieku chleba w tradycyjnych piecach kaflowych. Niegdyś jej przyrządzanie odbywało się przy okazji tej właśnie czynności. Resztka żytniego ciasta przykrywała wierzchnią warstwę pieprzoka, który zapiekano w piecu – w gliniaku lub żeleźniaku, z ostatnią porcją bochnów chleba. Składniki potrawy stanowią przede wszystkim popularne warzywa, które gospodynie uprawiały w przydomowych ogródkach. Śmietana i słonina, uzupełniały danie – to także popularne produkty w wiejskich zagrodach ziemi zawichojskiej.
Składniki: 10 ziemniaków, 4 marchwie, 2 pietruszki, 2 cebule, 20 dag słoniny, 500 ml śmietany kwaśnej, płaskie łyżeczki soli, 2 płaskie łyżeczki pieprzu, ciasto chlebowe żytnie na zakwasie.
Sposób przygotowania: Ziemniaki, marchew i pietruszkę pokroić w średniej wielkości kostkę. Cebulę i słoninę pokroić w drobną kostkę. Składniki wymieszać i wsypać do „gliniaka” lub „żeleźniaka” (najlepiej by naczynie było wąskie i wysokie). Mieszanka składników powinna wypełnić naczynie po brzegi. Całość zalać kwaśną śmietaną wymieszaną z solą i pieprzem. Wierzch przykryć warstwą ciasta chlebowego żytniego, którym zalepia się brzegi naczynia, tak by szczelnie zamknąć znajdujące się w nim składniki. Piec w piecu chlebowym od 45-60 minut, w piekarniku rozgrzanym do temperatury 1800 C przez ok. 90 min.
Przepis podał: Dom Kultury w Zawichoście.
