Książka „Świętokrzyska tradycja źródłem inspiracji” opracowana przez Świętokrzyski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach to bardzo interesująca lektura o tradycji województwa świętokrzyskiego w kulinarnym aspekcie.
Została wydana w ramach operacji własnej Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich (SIR) „Zintegrowanie usług okołorolniczych w województwie świętokrzyskim jako innowacyjne narzędzie rozwoju obszarów wiejskich”.
Prezentujemy tradycyjne przepisy zaczerpnięte ze świętokrzyskiej wsi. Niech będą one inspiracją dla młodszego pokolenia i bazą dla rozwoju lokalnej gastronomii i przetwórstwa rolnego oraz wizytówką promującą region świętokrzyski.
Chleb żytni pieczony na trzonie w piecu chlebowym
Chleb wypiekany jest w wiosce Witosławice leżącej u podnóża Góry Witosławskiej. Legenda głosi, że po stracie syna Książe Witosław podzielił swój majątek na biedny lud zamieszkały u podnóża góry. Sam zamieszkał w pustelniczej chacie, gdzie dziś stoi drewniana kapliczka, a wioska została nazwana jego imieniem. Na polach podarowanych przez księcia ludzie zaczęli uprawiać zboże, ziemniaki, żeby wyżywić swoje rodziny. Żyto, z którego to robili mąkę na żarnach i piekli chleb, najlepiej rodziło się na podleśnych ziemiach. Tradycja pieczenia chleba przechodzi z pokolenia na pokolenie. Przepisy pieczenia chleba z biegiem lat urozmaicały się coraz bardziej, ale tradycja przetrwała do dziś. Pierwsze przepisy były bez proporcji, robiono je według swojego uznania.
Składniki: 1,5 l wody letniej, 3 łyżki stołowe oleju, 2 łyżki soli, 4 dag drożdży, 1 kg mąki żytniej, 1/2 kg mąki pszennej.
Sposób przygotowania: Dzień wcześniej zrobić rozczyn z 2 dag drożdży, mąki żytniej oraz 1/2 l letniej wody (otrzymany rozczyn musi być o konsystencji gęstej śmietany). Następnego dnia do rozczynu dolać resztę wody, pozostałą część drożdży, 2 łyżki stołowe soli, olej i resztę mąki. Ciasto dobrze wyrobić, tak aby było gęste. Wyrobione ciasto zostawić na 1 godzinę do wyrośnięcia. Gdy ciasto wyrośnie uformować chleb i zostawić do ponownego wyrośnięcia. Piec 1 godzinę i 15 minut w piecu chlebowym.
Przepis podało: Koło Gospodyń Wiejskich z Witosławic.
